Ο γυναικολόγος Στέλιος Παπαδόπουλος μας δίνει συμβουλές για την αυτοφροντίδα στη Κύηση.
Εργασία στην Κύηση
Η εργασία συνήθως δεν έχει αρνητική επίδραση στην έκβαση της κύησης. Ωστόσο, ορισμένοι εργασιακοί χώροι, ενέχουν δυνητικούς κινδύνους για το έμβρυο.
Οι δραστηριότητες που απαιτούν καλή αίσθηση της ισορροπίας πρέπει να αποθαρρύνονται κυρίως κατά το τελευταίο μισό της κύησης. Συνήθως, η υπερβολική κόπωση αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα για τη διακοπή της εργασίας.
Όσες από εσάς κάνετε καθιστική εργασία πρέπει να περπατάτε κατά διαστήματα για την πρόληψη κιρσών και θρομβοφλεβίτιδας λόγω μειωμένης κυκλοφορίας στα κάτω άκρα. Δεν πρέπει να κάθεστε ή να στέκεστε σε μια θέση για μεγάλα χρονικά διαστήματα και πρέπει να αποφεύγετε να κάθεστε με σταυρωμένα τα πόδια διότι υποθάλπονται τέτοιες καταστάσεις.
Η καρέκλα πρέπει να παρέχει κατάλληλη στήριξη της ράχης σας. Η χρήση υποποδίου πιθανόν να αποτρέψει την πίεση των φλεβών, να ανακουφίσει τη διάταση των κιρσών και να ελαττώσει το οίδημα στα κάτω άκρα. Η όρθια στάση για μεγάλες χρονικές περιόδους αυξάνει επίσης τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού.
Ένδυση – Υπόδυση
Φορέστε άνετα και βαμβακερά ρούχα και εσώρουχα. Οι σφιχτοί στηθόδεσμοι και οι ζώνες, τα ελαστικά παντελόνια, οι κάλτσες που σφίγγουν στο γόνατο, οι κορσέδες ή άλλα στενά ρούχα πρέπει να αποφεύγονται διότι τα στενά ρούχα στην περιοχή του περινέου ενισχύουν την εμφάνιση κολπίτιδας και εξανθήματος ενώ η διαταραχή της κυκλοφορίας στα κάτω άκρα μπορεί να προκαλέσει κιρσούς.
Καθώς αυξάνεται η μήτρα σας, μεταβάλλεται το κέντρο βάρους σας και το εξισορροπείτε κυρτώνοντας τη μέση σας (λόρδωση). Οι φυσικές αυτές μεταβολές μπορεί να σας κάνουν να χάσετε την ισορροπία σας και πιθανόν να πέσετε. Γι’ αυτό πρέπει να αρχίσετε να φοράτε υποστηρικτικά παπούτσια. Τα πολύ ψηλά τακούνια και οι πλατφόρμες δε συνιστώνται.
Ταξίδια στην Κύηση
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τα ταξίδια δεν απαγορεύονται σε κυήσεις χαμηλού κινδύνου, αλλά πρέπει να γίνονται με προσοχή και να τηρούνται όλα τα μέτρα προφύλαξης. Θα πρέπει να προγραμματίζονται περίοδοι ανάπαυσης και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αν αυτό είναι μεγάλο, αλλά και την προηγούμενη μέρα να έχετε κοιμηθεί καλά και να έχετε ξεκουραστεί.
Όταν φτάσετε στον προορισμό σας εξασφαλίστε κάποιες ώρες ανάπαυσης. Μην ταξιδέψετε σε μέρη που υπάρχουν ασθένειες όπως η ελονοσία ή που δεν υπάρχει καθαρό νερό. Να θυμάστε ότι σε κάποιες χώρες του εξωτερικού η ασφάλισή σας ίσως να μην ισχύει.
Αν ταξιδέψετε με το αυτοκίνητο φορέστε ζώνη ασφαλείας την οποία θα τοποθετήσετε σωστά και όχι σφιχτά, το μαξιλάρι του καθίσματος να είναι σωστά τοποθετημένο στο κεφάλι, να κάθεστε με όρθια πλάτη στο κάθισμα του αυτοκινήτου, να πίνετε νερό ώστε να γίνεται καλή ενυδάτωση, να παίρνετε βαθιές αναπνοές και να κάνετε περιστροφικές κινήσεις των άκρων.
Αν ταξιδέψετε με αεροπλάνο χρειάζεται να σηκώνεστε ανά μία ώρα ταξιδιού και να περπατάτε για 15 λεπτά ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος θρομβοφλεβίτιδας, μπορείτε επίσης να φοράτε υποστηρικτικές κάλτσες. Καθίστε σε θέσεις μη καπνιζόντων και φροντίστε για την ενυδάτωσή σας πίνοντας νερό.
Χημικές ουσίες περιβάλλοντος
Η ανάπτυξη του εμβρύου σας είναι ευάλωτη στις τερατογόνες ουσίες του περιβάλλοντος. Υπάρχουν πάρα πολλές δυνητικά επικίνδυνες χημικές ουσίες στο περιβάλλον του σπιτιού, στην αυλή και στο χώρο εργασίας όπως τα καθαριστικά, οι βαφές, τα σπρέι, τα ζιζανιοκτόνα και τα εντομοκτόνα. Τα προϊόντα της γης και το νερό μπορεί να είναι μολυσμένα. Για το λόγο αυτό πρέπει να ακολουθείτε τις παρακάτω οδηγίες:
✓ Διαβάστε όλες τις ετικέτες για τα συστατικά και την ορθή χρήση του προϊόντος.
✓ Εξασφαλίστε επαρκή αερισμό με καθαρό αέρα και αποφύγετε τους κλειστούς και με πολύ κόσμο χώρους. Η μετάδοση πολλών νοσημάτων και κυρίως των ιώσεων είναι πολύ πιο εύκολη στους χώρους αυτούς.
✓ Κάντε σωστή διαχείριση των απορριμμάτων.
✓ Φορέστε γάντια όταν μεταχειρίζεστε χημικές ουσίες.
✓ Ζητήστε αλλαγή των εργασιακών καθηκόντων ή του χώρου εργασίας όπως απαιτείται.
Μπάνιο και περιποίηση σώματος- Προϊόντα περιποίησης-Ραγάδες δέρματος
Το τακτικό πλύσιμο του σώματος είναι βασικό για την καλή υγιεινή. Το ζεστό μπάνιο θα χαλαρώσει τους μύες από την ένταση και θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση της αϋπνίας.
Ενημερώστε το γιατρό σας αν εμφανίσετε αίμα ή πόνο κατά την ούρηση ή αν παρουσιασθούν σημαντικές αλλαγές στις συνήθειες της απέκκρισης στην Κύηση. Με την εφαρμογή τεχνικών σωστού πλυσίματος των χεριών πριν και μετά την ούρηση και σκουπίζοντας από εμπρός προς τα πίσω θα προστατευθείτε από ουρολοίμωξη.
Θα πρέπει να χρησιμοποιείτε μαλακό, απορροφητικό χαρτί τουαλέτας, λευκό και όχι αρωματισμένο, διότι το τραχύ αρωματισμένο ή σταμπωτό χαρτί μπορεί να προκαλέσει ερεθισμό. Το αφρόλουτρο με άρωμα έλαια καλό είναι να αποφεύγεται διότι ίσως προκαλέσει ερεθισμό στην ουρήθρα.
Φορέστε εσώρουχα και καλσόν με βαμβακερό καβάλο και αποφύγετε τη χρήση στενών παντελονιών ή τζιν για μεγάλες περιόδους, διότι οτιδήποτε προάγει την παραγωγή θερμότητας και υγρασίας στην περιοχή των γεννητικών οργάνων ευνοεί την ανάπτυξη μικροβίων.
Η επαρκής πρόσληψη υγρών κατά την Κύηση (1,5 έως 2 λίτρα την ημέρα) εξασφαλίζει συχνή διούρηση.
Μην περιορίσετε την πρόσληψη υγρών για να μειώσετε τη συχνοουρία. Αν τα ούρα είναι σκούρα, πρέπει να αυξηθεί η πρόσληψη υγρών.
Καλό είναι κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων τριμήνων της κύησης να αποφύγετε να βάψετε τα μαλλιά σας. Μπορείτε να βάφετε τα νύχια των ποδιών και των χεριών και να κάνετε μανικιούρ και πεντικιούρ.
Γενικά προτιμήστε τα φυτικά προϊόντα ομορφιάς και το σαπούνι με ουδέτερο pH.
Στις ραγάδες που δημιουργούνται από διάταση της επιδερμίδας λόγω μεγάλης αυξομείωσης του βάρους, χρησιμοποιείστε κρέμα για τις ραγάδες που θα βρείτε στα φαρμακεία.
Πολύ σημαντική είναι και η φροντίδα του μαστού κατά την κύηση. Επιλέξτε ένα στηθόδεσμο εγκυμοσύνης, ο οποίος είναι ειδικά σχεδιασμένος ώστε να συγκρατεί το αυξημένο βάρος των μαστών. Οι στηθόδεσμοι αυτοί φέρουν ειδικές προσαρτήσεις στο ύψος των θηλών που αποσπώνται για να διευκολύνουν το θηλασμό. Ένας καλός στηθόδεσμος μπορεί να σας βοηθήσει να αποτραπεί ο πόνος στον αυχένα και στη ράχη.
Ανάπαυση στην Κύηση
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας προγραμματίστε περιόδους ανάπαυσης σε τακτά χρονικά διαστήματα. Συνιστάται η πλάγια κατάκλιση ή η ημικαθιστή θέση με ελαφρά κάμψη των γονάτων διότι προάγει την αιμάτωση της μήτρας και την εμβρυοπλακουντιακή οξυγόνωση, περιορίζοντας την πίεση στην κάτω κοίλη φλέβα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση υπότασης σε ύπτια θέση.
Η έγερση από την πλάγια κατακεκλιμένη θέση πρέπει να γίνεται αργά, ώστε να προληφθεί τυχόν καταπόνηση στη ράχη και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος ορθοστατικής υπότασης λόγω των αλλαγών θέσης που είναι συνήθης στα όψιμα στάδια της κύησης. Ο ύπνος και η ξεκούραση είναι απαραίτητα και θα πρέπει να αποφεύγετε το ξενύχτι και την ένταση τις βραδινές ώρες.
Στάση σώματος στην Κύηση
Η σωστή στάση σώματος θα συμβάλλει στην προστασία από τον πόνο στην μέση και στα άκρα, από τη λόρδωση και από τα πρησμένα άκρα. Μερικές απλές οδηγίες που μπορείτε να ακολουθήσετε είναι:
➜ Κατά την παρατεταμένη ορθοστασία (πχ σιδέρωμα, εργασία εκτός σπιτιού) τοποθετήστε το ένα πόδι σε ένα μικρό υποπόδιο ή κουτί και αλλάζετε συχνά θέσεις.
➜ Μετακινήστε το κάθισμα του αυτοκινήτου μπροστά, έτσι ώστε να λυγίζουν τα γόνατα και να είναι σε υψηλότερο επίπεδο από τη λεκάνη. Χρησιμοποιήστε ένα μικρό μαξιλάρι για να στηρίξετε την οσφυϊκή περιοχή.
➜ Να κάθεστε σε χαμηλές καρέκλες για να ακουμπούν τα πόδια σας στο πάτωμα και κατά προτίμηση τα γόνατα να βρίσκονται σε υψηλότερο επίπεδο από τη λεκάνη.
Σεξουαλικές επαφές στην Κύηση
Αν δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, όπως για παράδειγμα ιστορικό αυτόματων εκτρώσεων, πρώιμης ρήξης των υμένων, αιμορραγίας, κοιλιακού άλγους, ανεπάρκειας τραχήλου, μπορείτε να έχετε σεξουαλική επαφή κατά τη διάρκεια της κύησης χωρίς κάποιο περιορισμό.
Όσο η κύηση μεγαλώνει επιλέξτε διαφορετικές στάσεις κατά τη σεξουαλική επαφή οι οποίες απαιτούν λιγότερη ενέργεια και ασκούν μικρότερη πίεση στην εγκύμονα μήτρα.
Στην περίπτωση που παρουσιάσετε αιμορραγία ή συσπάσεις κατά τη σεξουαλική επαφή διακόψτε τη αμέσως και μιλήστε με το γιατρό σας. Τέλος, αν υπάρχει κίνδυνος για σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα χρησιμοποιήστε πάντα προφυλακτικό κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής στην κύηση.
Dr. Στέλιος Παπαδόπουλος MD, DFFP, BSCCP
Μαιευτήρας- Χειρουργός Γυναικολόγος
Ειδικευμένος στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση & Λαπαροσκοπική Χειρουργική
Επιμελητής Μονάδας Εξωσωματικής Institute of Life και Υγεια IVF
https://www.steliospapadopoulos.gr/
Ιατρείο Μελισσίων :
Λ. Ελευθερίου Βενιζέλου 5, 15127 Μελίσσια ,
Τηλ. 210 8105105
Ιατρείο Γλυφάδας:
Λαζαράκη & Δούσμανη 16, 16675 Γλυφάδα
Τηλ. 210 8105105
Αυτοφροντίδα στη Λοχεία – Ο γυναικολόγος Στέλιος Παπαδόπουλος μας συμβουλεύει
