Αποκριά σημαίνει αποχή από το κρέας. Πρόκειται, δηλαδή, για την προετοιμασία του ανθρώπου ψυχικά και σωματικά για την Κυριακή του Πάσχα και την Ανάσταση.
Η Αποκριά θεωρείται η περίοδος εκτόνωσης, όταν κατά την οποία ο άνθρωπος ξεφεύγει από την καθημερινότητά του και εκφράζει τα πάθη του με τη βοήθεια της μεταμφίεσης.
Παλαιότερα το καρναβάλι λάμβανε χώρα σε κάθε μέρος της Ελλάδας με μασκαράδες, χορούς, γλέντια και ξεχωριστά έθιμα σε κάθε γωνιά αυτής της χώρας. Τα μεγαλύτερα αποκριάτικα καρναβάλια ήταν και είναι η Πάτρα με το περιβόητο πατρινό καρναβάλι, η Κοζάνη με τους φανούς της και η Ξάνθη με το “κάψιμο του Τζάρου”.
Ξάνθη
Σύμφωνα με την παράδοση, το “κάψιμο του Τζάρου” γίνεται για να μην υπάρχουν ψύλλοι το καλοκαίρι. Ο Τζάρος είναι ένα κατασκευασμένο ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε πουρνάρια. Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς καίγεται στο κέντρο της πλατείας και ύστερα ακολουθούν εκατοντάδες πυροτεχνήματα.
Κοζάνη
Πυρήνας αυτής της γιορτής είναι οι Φανοί που ανάβουν φωτιές στις γειτονιές της πόλης, ενώ γύρω τους στήνεται υπαίθριο γλέντι υπό τους ήχους χάλκινων πνευστών. Οι Φανοί σε όλη την πόλη ανάβουν στις 8 το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς και αμέσως οι άνθρωποι της γειτονιάς ξεκινούν το τραγούδι.
Πάτρα
Το καρναβάλι της Πάτρας κατέχει ξεχωριστή θέση στην λίστα των αποκριάτικων εκδηλώσεων τόσο στην Ελλάδα αλλά και στον κόσμο όσον αφορά τη συμμετοχή των καρναβαλιστών και την ιστορία του. Χοροί, παρελάσεις, κυνήγι κρυμμένου θησαυρού, καρναβάλι των μικρών και έλξη πολλών επισκεπτών. Η κορύφωση στην διάρκεια των εκδηλώσεων γίνεται το τελευταίο Σαββατοκύριακο της Αποκριάς με την νυχτερινή παρέλαση των αρμάτων και πληρωμάτων και τέλος το κάψιμο του καρνάβαλου στο μόλο της Αγίου Νικολάου.