Δάσκαλος ή εκπαιδευτικός;
12 χρόνια μαθήτρια, 4 και κάτι χρόνια φοιτήτρια, 15 χρόνια στην εκπαίδευση σε διάφορες βαθμίδες και με διάφορους ρόλους, πάντα είχα αυτή την απορία στο μυαλό μου.
Τους λενε παιδαγωγούς, νηπιαγωγούς, καθηγητές, ακαδημαϊκούς, εκπαιδευτικούς αλλά πλέον εγώ, τουλάχιστον, έχω καταλήξει ότι όλοι είναι ή θα έπρεπε να λέγεται δάσκαλος.
Με αυτη την έννοια την γεμάτη, την ολοκληρωμένη, την “παλιακή”. Με αυτή την εικόνα μιας παρουσίας που την σέβονται, την εκτιμούν, την ακούν, όχι λόγω θέσης αλλά γιατί πάνω από όλα ο ίδιος σέβεται την θέση στην οποία βρίσκεται και εκτιμά τον ρόλο που του εχει δοθεί.
Αν και είναι πολλά αυτά, που καλό θα ήταν να τον συνθέτουν, τέσσερις είναι οι βασικοί πυλώνες που νοούν έναν εκπαιδευτικό ως δάσκαλο. Οφείλει να διακατέχεται, κατά σειρά, από γνώση, διορατικότητα, υποστήριξη και ενσυναίσθηση.
Γνώση: Όχι μόνο του αντικειμένου αλλά και μεθόδων. Η δια βίου μάθηση είναι ότι ακριβώς ορίζει η φράση χωρίς παραθυράκια. Εκπαιδεύεται, πρώτα αυτός και συνεχώς, γιατι η ζωή προχωρά και η γνώση τρέχει και αν δεν είναι ο ίδιος ενεργός και επιμελής μαθητής, πώς θα αποτελέσει σωστό παράδειγμα για τους υπόλοιπους;
Διορατικότητα : Το μυαλό, λέει ο σοφός λαός, πρέπει να είναι σαν το αλεξίπτωτο, ανοιχτό. Ο δάσκαλος πρέπει να έχει όχι μόνο το μυαλό του αλλά και όλες τις αισθήσεις του ανοιχτές και σε εγρήγορση, για να βλέπει και έγκαιρα και μπροστά. Ειναι αυτός που θα δει πρώτος την σπιρτάδα, το ταλέντο αλλά και την αδυναμία και θα πρέπει να είναι αυτός πρώτος που θα πάει ένα βήμα μπροστά για να καλλιεργήσει, να διορθώσει, να προλάβει.
Υποστήριξη : Ο δάσκαλος, αν και κάθεται απέναντι από τους μαθητές, οφείλει να σηκωθεί από την έδρα, να σταθεί δίπλα και πολλές φορές να γονατίσει. Οφείλει να κρατήσει το χέρι και να δείξει τον δρόμο σε όσα του λέει ο μαθητής, όσο αντίθετα ή διαφορετικά μπορεί είναι. Αν δεν στηρίξει το νέο ή το διαφορετικό, πώς θα έρθει η αλλαγή προς το καλύτερο;
Ενσυναίσθηση : Μια τοσο δα λέξη, κάποια τοσο δα γραμματάκια για να ορίσουν ολα όσα υπάρχουν ή δεν υπάρχουν (ποιος ξέρει;) σε αυτή την κοινωνία. Σημασία δεν έχει μόνο να γνωριζεις, σημασία δεν έχει μόνο να μιλάς ή να πράττεις, σημασία δεν έχει μόνο να παλεύεις. Σημασία έχει να νιώθεις. Να νιώθεις τον διπλανό σου. Να νιώθεις τον άνθρωπο που ειναι διαφορετικός. Να νιώθεις τις ψυχές των ανθρώπων, που έχουν πάντα κάτι να πουν.
Και επειδή είπαμε πολλά, τι μάθαμε σήμερα καλά μου παιδιά;;
Μάθαμε ένα πράγμα, που μέσα του κρύβει τα πάντα. Ο εκπαιδευτικός ως δάσκαλος πρέπει μονάχα και πάνω απο καθετί να είναι άνθρωπος. Άνθρωπος που πρώτα καλλιεργεί τον εαυτό του για να μάθει να θεωρεί και όλους τους γύρω του ανθρώπους αυτού του κόσμου.
Μαρία Κατράδη
Φιλόλογος – Ειδική Παιδαγωγός
