Ως εγκεφαλικό ορίζεται η οξεία νευρολογική διαταραχή των αγγείων του εγκεφάλου.Αυτό συμβαίνει όταν σταματάει η τροφοδότηση αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου.Επιπρόσθετα τα εγκεφαλικά κύτταρα στερούνται του απαραίτητου οξυγόνου.
Πρόκειται για μία πολύ σοβαρή κατάσταση υγείας που επηρεάζει άρδην την ποιότητα ζωής και πολλές φορές την απειλεί. Η αντιμετώπιση του εγκεφαλικού, πρέπει να γίνεται σε οργανωμένα νοσοκομεία ή σε μονάδες εντατικής θεραπείας καθώς είναι απαραίτητη μία σειρά από εξετάσεις.
Το εγκεφαλικό χωρίζεται σε:
- ισχαιμικό (80%)
- αιμορραγικό (20%).
Μπορεί να είναι ελαφρύ έως πολύ σοβαρό με μόνιμες ή προσωρινές βλάβες. Τα αιμορραγικά είναι σπάνια και αφορούν την ρήξη ενός αγγείου με αποτέλεσμα την ενδοεγκεφαλική αιμορραγία. Τα ισχαιμικά εγκεφαλικά που είναι και τα συχνότερα, αφορούν τη διακοπή της κυκλοφορίας αίματος σε κάποια περιοχή του εγκεφάλου εξαιτίας της στένωσης ή απόφραξης αρτηρίας.
Ποιοι είναι οι παράγοντες για αγγειακό εγκεφαλικό;
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Παχυσαρκία και κακή φυσική κατάσταση
- Κολπική μαρμαρυγή
- Υψηλή χοληστερόλη
- Αρτηριακή πίεση
- Κάπνισμα και κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ
- Προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο
Πως συμβαίνει το ισχαιμικό εγκεφαλικό;
Το ισχαιμικό εγκεφαλικό μπορεί να συμβεί με δύο τρόπους. Σαν θρόμβος σε κάποια αρτηρία του εγκεφάλου και σαν έμβολο, όταν ο θρόμβος ταξιδεύει με τη κυκλοφορία του αίματος και εμβολίζει κάποιο αυλό του αγγείου.
Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Ο εγκέφαλος δεν αιματώνεται καλά και στερείται από οξυγόνο και άλλες θρεπτικές ουσίες. Η συγκεκριμένη περιοχή αδυνατεί να λειτουργήσει ομαλά με αποτέλεσμα να εκδηλώνεται το ανάλογο σύμπτωμα. Αδυναμία στα άκρα, δυσκολία στην ομιλία, διαταραχές όρασης. Αν η περιοχή του εγκεφάλου την οποία επηρέασε είναι μεγάλη σε έκταση, τότε ο ασθενής μπορεί να πέσει σε κώμα και να απειληθεί η ζωή του αν δεν φτάσει εγκαίρως στο νοσοκομείο.
Ποια συμπτώματα και πως εκδηλώνονται ;
- Ζάλη και αδυναμία συντονισμού κινήσεων
- Αίσθηση μουδιάσματος σε συγκεκριμένη περιοχή προσώπου ή σώματος
- Δυσκολία στην ομιλία και σύγχυση
- Απώλεια όρασης στιγμιαία
- Οξύς πονοκέφαλος
- Όσφρηση καμένου
Πως γίνεται η διάγνωση;
Εφόσον ο ασθενής έχει υποστεί εγκεφαλική αιμορραγία, η αξονική τομογραφία αμέσως προσφέρει διάγνωση. Όσον αφορά για το ισχαιμικό εγκεφαλικό, η μαγνητική τομογραφία είναι η λύση. Άλλες βοηθητικές διαγνωστικές εξετάσεις είναι το triplex καρωτίδων και το triplex καρδιάς.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την αντιμετώπιση του εγκεφαλικού;
Το εγκεφαλικό μπορεί να είναι:
- βαρύ (εκτεταμένο)
- ή ελαφρύ.
Η αντιμετώπισή του στα πρώτα 24ωρα απαιτεί νοσηλεία στο τμήμα νευρολογίας του νοσοκομείου. Η διάγνωση θα αναδείξει τη θεραπεία.Συνήθως η θεραπεία είναι φαρμακευτική και σε ελάχιστες περιπτώσεις χειρουργική.
Η ιατρική ομάδα που αναλαμβάνει ένα τέτοιο περιστατικό αποτελείται από:
- νευρολόγο,
- φυσικοθεραπευτή
- ψυχίατρο/ψυχολόγο.
Η διασωλήνωση και ο μηχανικός αερισμός, στην μονάδα εντατική θεραπείας, είναι αναγκαίος όταν το άτομο έχει πέσει σε κώμα. Τα φάρμακα που δίνονται στοχεύουν στην αραίωση του αίματος, ώστε να αποκατασταθεί η ροή ειδικά στην πληγείσα περιοχή.
Η αποσυμπιεστική κρανιεκτομία είναι η έσχατη λύση, ειδικά σε νέους ανθρώπους που το οίδημα είναι εκτεταμένο.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός της αποκατάστασης και της επανένταξης μετά από εγκεφαλικό;
Ο γιατρός αξιολογεί κάθε ασθενή ξεχωριστά ως προς τα λειτουργικά και νευρολογικά ελλείμματα .Από αυτά εξαρτάται τι πρόγραμμα θα ακολουθήσει. Στόχος είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής τόσο σε κινητικό επίπεδο όσο και σε νοητικό επίπεδο.
Στήνεται το κατάλληλο πλάνο αποκατάστασης ώστε άμεσα ο ασθενής να επανέλθει ψυχολογικά και κοινωνικά, με εκπαίδευση στην αυτοεξυπηρέτησή του.
-
Κινησιοθεραπεία:
H ενδυνάμωση του υγιούς σώματος είναι βασική αρχή ώστε να μπορέσει ο ασθενής να βρεθεί σε καθιστή θέση μόνος του και να εκτελεί τις ασκήσεις του. Έμφαση δίνεται στα κάτω άκρα για να ξεκινήσει η βάδιση.
-
Γνωσιακές διαταραχές:
Πολύ μεγάλη σημασία δίνεται σε προβλήματα μνήμης, προσοχής και προσανατολισμού, ώστε το άτομο να επανακτήσει και πάλι την ιδιοδεκτικότητά του.
-
Λογοθεραπεία:
Ο λογοθεραπευτής βοηθάει στις διαταραχές ομιλίας και κατάποσης.
Πως θα προφυλαχθώ από το εγκεφαλικό;
Είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τακτικά την αρτηριακή πίεση και να την ρυθμίζετε αν αυτή ξεφεύγει. Ακολουθήστε ένα πρόγραμμα ήπιας ή μέτριας έντασης άσκησης σχεδόν καθημερινά, διατηρώντας το βάρος σας σε φυσιολογικά επίπεδα. Κόψτε το κάπνισμα και μην καταναλώνετε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ.
Προσπαθήστε όσο γίνεται να τρώτε υγιεινά χωρίς να καταναλώνετε πολύ αλάτι και πολλά λιπαρά. Οι διαβητικοί που διατρέχουν σε σχέση με τον υπόλοιπο πληθυσμό, μεγαλύτερες πιθανότητες να υποστούν εγκεφαλικό, πρέπει να ακολουθούν κατά γράμμα τις οδηγίες του γιατρού τους.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ:
Σε περίπτωση που νιώσετε κάποιο σύμπτωμα όπως:
- ξαφνική αδυναμία και
- μούδιασμα σε κάποιο άκρο,
- διαταραχές στην όραση,
- ζάλη,
- οξύ πονοκέφαλο,
Επικοινωνήστε με το γιατρό σας.
