Η ράβδος του Ασκληπιού παραμένει σύμβολο υγείας και ιατρικής σε όλο τον κόσμο μέχρι σήμερα. Ο Ασκληπιός ήταν ημίθεος γιος του Απόλλωνα, ο οποίος ανέπτυξε τόσο απίστευτες θεραπευτικές δυνάμεις που η Ράβδος του συνεχίζει να είναι ένα διάσημο σύμβολο που σχετίζεται με την υγειονομική περίθαλψη.
Η ράβδος του Ασκληπιού εμφανίζεται στο λογότυπο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Επιπλέον, πολλά φαρμακεία έχουν αυτό το σύμβολο να εμφανίζεται στα λογότυπά τους ή στις πινακίδες τους.
Η ράβδος του Ασκληπιού (γνωστή και ως Staff of Asclepius) είναι μια ράβδος με ένα πλεγμένο φίδι.
Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία , ο Ασκληπιός ήταν ο θεός της θεραπείας και της ιατρικής. Πατέρας του ήταν ο θεός Απόλλωνας και μητέρα του η Κορώνη. Η ιστορία λέει ότι ενώ η Κορώνις ήταν έγκυος στον Ασκληπιό, είχε έναν εραστή, κάτι που εξόργισε τον Απόλλωνα.
Για να τιμωρήσει την άπιστη Κορώνη, ο θεός έστειλε την αδερφή του, την Άρτεμη να τη σκοτώσει. Ενώ η Κορώνις αποτεφρωνόταν στην νεκρική πυρά, ο Απόλλων λυπήθηκε τον αγέννητο γιο τους και τον έσωσε από τις φλόγες.
Σε μια άλλη εκδοχή του παραμυθιού, η Κορώνις δεν πέθανε τόσο σύντομα, αλλά εγκατέλειψε το μωρό Ασκληπιό κοντά στην Επίδαυρο , όπου το φρόντιζαν μια κατσίκα και ένας σκύλος, καθώς ντρεπόταν για την παρανομία του.
Σε κάθε περίπτωση, ο Ασκληπιός ανατράφηκε από τον Απόλλωνα, ο οποίος του δίδαξε την τέχνη της θεραπείας. Επιπλέον, τον δίδαξε ο Χείρωνας, ο σοφός κένταυρος που κατοικούσε στο Πήλιο. Ο Ασκληπιός έγινε τόσο επιτυχημένος θεραπευτής που μπόρεσε να επαναφέρει έναν από τους ασθενείς του από τους νεκρούς.
Αυτό ανησύχησε τον Δία, ο οποίος θεώρησε ότι οι δεξιότητες του Ασκληπιού θα μπορούσαν ενδεχομένως να δώσουν στην ανθρωπότητα αθανασία, κάτι που θα αποτελούσε απειλή για τους θεούς.
Έτσι, ο Δίας χτύπησε τον Ασκληπιό με κεραυνό. Για να εκδικηθεί τον θάνατο του γιου του, ο Απόλλωνας σκότωσε τον Κύκλωπα που έκανε αυτόν τον κεραυνό και ως εκ τούτου τιμωρήθηκε από τον Δία για να υπηρετήσει τον Άδμητο, έναν βασιλιά των Φερών στη Θεσσαλία.
Σύμφωνα με τους Ρωμαίους, ο Απόλλωνας ζήτησε να τοποθετηθεί ο Ασκληπιός ανάμεσα στα αστέρια, κάτι που δόθηκε από τον Δία, μετατρέποντας τον πρώην θεραπευτή στον αστερισμό Οφιούχο, τον φιδιοφόρο.
Ο Ασκληπιός εμφανίζεται στο γνωστό έργο του Ομήρου, Ιλιάδα, ως επιδέξιος ιατρός και πατέρας δύο Ελλήνων γιατρών. Ωστόσο, ο θεραπευτής αργότερα έγινε ηρωική φιγούρα στον αρχαίο κόσμο και τελικά έλαβε την ιδιότητα του θεού.
Η λατρεία του Ασκληπιού ξεκίνησε στη Θεσσαλία αλλά ήταν δημοφιλής σε πολλά μέρη της αρχαίας Ελλάδας . Τελικά λέγεται ότι προτιμούσε να θεραπεύει τους άρρωστους ενώ κοιμόντουσαν, έτσι οι άνθρωποι συχνά κοιμόντουσαν στους ναούς του Ασκληπιού. Οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν επίσης τη θεότητα από τους Έλληνες.
Το φίδι και η ράβδος του Ασκληπιού
Υπάρχουν τρεις κύριες θεωρίες που παρέχουν μια εξήγηση γιατί η Ράβδος του Ασκληπιού έχει ένα φίδι τυλιγμένο γύρω της.
Η πρώτη είναι ότι το φίδι συμβολίζει το δάγκωμα του φιδιού, το οποίο ήταν το χειρότερο είδος ασθένειας που θα μπορούσε να έχει κάποιος στην αρχαιότητα και πολύ δύσκολο να θεραπευθεί. Ωστόσο, ο Ασκληπιός είχε τη δύναμη να θεραπεύσει ακόμη και το δάγκωμα του φιδιού.
Η δεύτερη είναι η λεγόμενη «θεωρία των σκουληκιών», η οποία βασίζεται σε μια τεχνική που χρησιμοποιείται για την αφαίρεση παρασιτικών σκουληκιών που βρίσκεται στον Πάπυρο Ebers, ένα αρχαίο αιγυπτιακό ιατρικό έγγραφο που χρονολογείται γύρω στα μέσα της 2ης χιλιετίας π.Χ.
Για να αντιμετωπίσει μια μόλυνση από ένα παρασιτικό σκουλήκι, ένας γιατρός έκοβε μια σχισμή στο δέρμα του ασθενούς, ακριβώς μπροστά από το μονοπάτι του σκουληκιού. Καθώς το σκουλήκι έβγαινε από το κόψιμο, ο γιατρός το τύλιγε γύρω από ένα ραβδί μέχρι να αφαιρεθεί από το σώμα του ασθενούς. Το «τελικό προϊόν» θα έμοιαζε με τη Ράβδο του Ασκληπιού.
Η άλλη θεωρία είναι βιβλικής φύσης. Στην Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός είχε στείλει «πύρινα φίδια» για να τιμωρήσουν τους Ισραηλίτες που είχαν μιλήσει εναντίον Του και του Μωυσή. Όταν μετανόησαν, ο Θεός διέταξε τον Μωυσή να στήσει ένα κοντάρι με ένα χάλκινο φίδι πάνω του, για να μην πεθάνουν όλοι από τα δαγκώματα.
