Κατάψυξη Ωαρίων: Η συνεχής πρόοδος στο χώρο της εξωσωματικής γονιμοποίησης, έχει συχνά σαν αποτέλεσμα να προκύπτει μεγάλος αριθμός καλής ποιότητας εμβρύων σε κάθε θεραπευτικό κύκλο. Από αυτά ο εμβρυολόγος θα επιλέξει “τα καλύτερα” για να μεταφερθούν στο σώμα της γυναίκας.
Προκύπτει επομένως η ανάγκη κρυοσυντήρησης τον πλεονάζοντων εμβρύων που κρίνονται κατάλληλα για το σκοπό αυτό.
Αντίστοιχα, σε περιπτώσεις γυναικών που υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία/ακτινοθεραπεία πριν την τεκνοποίηση ή εμφανίζουν πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια, σοβαρή ενδομητρίωση, ωοθηκικές κύστεις ή επιθυμούν να καθυστερήσουν τη μητρότητα, προκύπτει η ανάγκη κρυοσυντήρησης ωαρίων προκειμένου να διαφυλάξουν τη γονιμότητά τους.
Πλέον είναι εφικτό: Σταματήστε το βιολογικό σας ρολόι βάζοντας απλά το χρόνο στην κατάψυξη.
Ας εξετάσουμε ορισμένα ερωτήματα που πολύ συχνά θέτετε:
1) Ποιες γυναίκες αφορά η μέθοδος κατάψυξης ωαρίων;
Η κατάψυξη ωαρίων μπορεί να είναι ευεργετική για μία σειρά από λόγους για τις γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για το μέλλον, συμπεριλαμβανομένων:
✓ Γυναίκες οι οποίες επιθυμούν ή είναι επιβεβλημένο να καθυστερήσουν να τεκνοποιήσουν προκειμένου να εκπληρώσουν προσωπικούς στόχους.
✓ Γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης.
✓ Γυναίκες οι οποίες διαγιγνώσκονται με καρκίνο πριν υποβληθούν σε χημειοθεραπεία ή ακτινοβολία.
2) Πότε θα πρέπει να πραγματοποιηθεί η κατάψυξη ωάριων;
Όσο νεότερη είναι η γυναίκα τόσο καλύτερη η ποιότητα των ωάριων και τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες για μια μελλοντική εγκυμοσύνη.
Ιδανική είναι η ηλικία μεταξύ 28-35 έτη, ή ακόμη νωρίτερα αν πρόκειται για περιπτώσεις που αφορά σε ασθενείς με καρκίνο ή άλλη γνωστή πάθηση με επίδραση στην ωοθηκική εφεδρεία.
Μία γυναίκα γεννιέται μ’ έναν συγκεκριμένο αριθμό ωάριων (περίπου 200.000-2.500.000 ) και κάθε μήνα μειώνονται τόσο σε αριθμό όσο και κυτταρική ακεραιότητα.
Κάποιες βασικές εργαστηριακές εξετάσεις γονιμότητας, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν και μια υπερηχογραφική αξιολόγηση των ωοθηκικών αποθεμάτων, δίνουν μια σαφέστερη εικόνα τόσο της ποσότητας των ωάριων που απομένουν στη γυναίκα όσο και της ποιότητας αυτών.
Με τη βοήθεια του ειδικού ιατρού αναπαραγωγής, Στέλιου Παπαδόπουλου, γίνεται η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και έτσι η κάθε γυναίκα μπορεί να επιλέξει την κατάλληλη χρονική στιγμή για να πραγματοποιήσει τη διαδικασία.
3) Πώς λειτουργεί η κατάψυξη ωάριων;
Η κρυοσυντήρηση των ωαρίων/εμβρύων πραγματοποιείται με τη μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification). Κατά την υαλοποίηση τα ωάρια/έμβρυα εκτίθενται σε μικρό όγκο κρυοπροστατευτικού υγρού, το οποίο τα προστατεύει από το stress που προκαλείται λόγω της ταχύτατης πτώσης της θερμοκρασίας έως τους -196°C. Κατόπιν, τα ωάρια/έμβρυα φυλάσσονται σε δοχεία υγρού αζώτου όπου μπορούν να παραμείνουν μέχρι να χρησιμοποιηθούν σε ένα μελλοντικό κύκλο.
4) Ποια διαδικασία ακολουθείται για την κατάψυξη των ωαρίων;
Για να συλλεχθούν τα ωάρια προς κατάψυξη, η γυναίκα υποβάλλεται στην ίδια διαδικασία διέγερσης των ωοθηκών με τη χρήση ορμονικών σκευασμάτων, όπως σε μια προσπάθεια εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η μόνη διαφορά είναι ότι, μετά την ωοληψία, δεν πραγματοποιείται γονιμοποίηση των ωάριων από το σπέρμα, ούτε πραγματοποιείται εμβρυομεταφορά. Τα ωάρια που συλλέγονται κρυοσυντηρούνται μέχρι η γυανίκα να ζητήσει τη γονιμοποίησή τους.
Η συνολική διάρκεια της διαδικασίας είναι περίπου 9-12 ημέρες, οπότε και πραγματοποιούνται ενέσεις με σκοπό την πολλαπλή παραγωγή ωαρίων.
Μόλις τα ωάρια έχουν ωριμάσει επαρκώς, αφαιρούνται με μια βελόνα που τοποθετείται μέσω του κόλπου υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση. Αυτή η διαδικασία γίνεται κάτω από ενδοφλέβια νάρκωση και δεν είναι επώδυνη. Τα ωάρια μετά καταψύχονται αμέσως.
Όταν η γυναίκα είναι έτοιμη να επιχειρήσει μία εγκυμοσύνη, τα ωάρια αποψύχονται και γονιμοποιούνται από το σπέρμα και στη συνέχεια τα έμβρυα που σχηματίζονται μεταφέρονται στη μήτρα της ασθενούς με μια ανώδυνη διαδικασία η οποία ονομάζεται εμβρυομεταφορά.
5) Πόσο καιρό μπορεί τα ωάρια να παραμένουν κατεψυγμένα;
Βάσει επιστημονικών στοιχείων, καθώς και την εμπειρία της υαλοποίησης τα τελευταία 10 χρόνια, η αποθήκευση των κατεψυγμένων ωάριων δεν οδηγεί σε καμία μείωση της ποιότητας.
6) Πόσα ωάρια πρέπει να κρυοσυντηρηθούν για να επιτευχθεί μια εγκυμοσύνη;
Με βάση επιστημονικές μελέτες, σε γυναίκες μέχρι 38 ετών, τα ποσοστά επιβίωσης των ωάριων μετά την απόψυξή τους είναι 75% όπως και το ποσοστό γονιμοποίησης. Έτσι, αν μία γυναίκα έχει 10 ωάρια κατεψυγμένα, 7 αναμένεται να επιβιώσουν της απόψυξης και 5 έως 6 αναμένεται να γονιμοποιηθούν και να γίνουν έμβρυα. Συνήθως 2 έμβρυα μεταφέρονται σε γυναίκες μέχρι 38 ετών.
7) Είναι η κατάψυξη ωαρίων ασφαλής;
Έως σήμερα, περίπου 6.000 μωρά έχουν γεννηθεί από κατεψυγμένα ωάρια. Η μεγαλύτερη μελέτη που δημοσιεύθηκε με πάνω από 900 μωρά από κατεψυγμένα ωάρια δεν έδειξε αυξημένο ποσοστό γενετικών ανωμαλιών σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό, ούτε αυξημένα ποσοστά χρωμοσωμικών ανωμαλιών σε σύγκριση με τα έμβρυα που προέρχονται από “φρέσκα” ωάρια. Το 2014 μια νέα μελέτη έδειξε ότι οι επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κύησης μετά από απόψυξη ωαρίων δεν αυξήθηκαν.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία είναι καθησυχαστικά και όλο και περισσότερες μελέτες πραγματοποιούνται καθώς η ανάγκη για κρυοσυντήρηση των ωάριων συνεχώς αυξάνεται.
Dr. Στέλιος Παπαδόπουλος MD, DFFP, BSCCP
Μαιευτήρας- Χειρουργός Γυναικολόγος
Ειδικευμένος στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση & Λαπαροσκοπική Χειρουργική
Επιμελητής Μονάδας Εξωσωματικής Institute of Life και Υγεια IVF
https://www.steliospapadopoulos.gr/
Ιατρείο Μελισσίων :
Λ. Ελευθερίου Βενιζέλου 5, 15127 Μελίσσια ,
Τηλ. 210 8105105
Ιατρείο Γλυφάδας:
Λαζαράκη & Δούσμανη 16, 16675 Γλυφάδα
Τηλ. 210 8105105
