Σάλο έχει προκαλέσει, πριν καν προβληθεί, η επερχόμενη σειρά του Netflix «Βασίλισσα Κλεοπάτρα» (Queen Cleopatra).
Πριν λίγες ημέρες τo τρέιλερ σήκωσε θύελλα αντιδράσεων επειδή η ηθοποιός που την υποδύεται είναι αφρικανικής καταγωγής, με την σκηνοθέτιδα Τίνα Γκαράβι να δέχεται κατηγορίες για «blackwashing».
Τόσο το Netflix όσο και οι δημιουργοί του δέχθηκαν επίθεση από Αιγύπτιους και από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για το προϊόν, το οποίο αναμένεται να κάνει πρεμιέρα στη streaming πλατφόρμα στις 10 Μαΐου.
Τώρα, θέλοντας να απαντήσει στα κακόβουλα σχόλια και στις ακραίες αντιδράσεις, η σκηνοθέτις τεσσάρων επεισοδίων της σειράς, Τίνα Γκαράβι, έγραψε επιστολή που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο Variety.
«Γιατί να μην είναι η Κλεοπάτρα μια μελαμψή γυναίκα; Και γιατί πολλοί τη θέλουν λευκή;» αναρωτιέται η σκηνοθέτις.
Queen Cleopatra: Το άρθρο της Τίνα Γκαράβι στο Variety:
«Το περσινό καλοκαίρι ζούσα στην παραλία Venice και αποφάσισα, έπειτα από επιμονή ενός φίλου, να επισκεφτώ έναν μάντη. Πήγα και αυτό που άκουσα με έκανε να κοιτάξω αποδοκιμαστικά: «Δεν λέω ότι είσαι η Κλεοπάτρα, αλλά κατά κάποιον τρόπο μοιράζεστε την ίδια ιστορία και είστε συνδεδεμένες».
Λιγότερο από έναν μήνα μετά, μου τηλεφώνησε μια εταιρεία παραγωγής που ετοίμαζε μια νέα σειρά δραματοποιημένου ντοκιμαντέρ με τίτλο “African Queens”. Παραγωγός θα ήταν η Τζέιντα Πίνκετ Σμιθ και το πρότζεκτ θα αφηγούνταν τη ζωή της Κλεοπάτρας.
Θυμάμαι ως παιδί να βλέπω την Ελίζαμπεθ Τέιλορ σε αυτόν τον ρόλο. “Μαγεύτηκα”, αλλά, ακόμα και τότε, αισθανόμουν ότι η απεικόνιση δεν ήταν σωστή. Ηταν το δέρμα της Κλεοπάτρας τόσο λευκό; Με αυτή τη νέα παραγωγή θα μπορούσα να βρω τις απαντήσεις για την καταγωγή της και να την απελευθερώσω από τα δεσμά που έχει δημιουργήσει το Χόλιγουντ σχετικά με την εμφάνισή της.
Είμαι Περσίδα γεννημένη στο Ιράν και η καταγωγή της Κλεοπάτρας είχε αποδοθεί κάποια στιγμή στους Ελληνες, τους Μακεδόνες και τους Πέρσες.
Κάνοντας την έρευνά μου, συνειδητοποίησα πόσο ορθό πολιτικά θα ήταν να βλέπαμε μια μαύρη ηθοποιό στον ρόλο της Κλεοπάτρας.
Για εμένα, η ιδέα ότι ο κόσμος έκανε τόσο λάθος πριν -ιστορικά, από τη Θέντα Μπάρα στη Μόνικα Μπελούτσι και από τις Αντζελίνα Τζολί και Γκαλ Γκαντότ που αναμένεται να την υποδυθούν σε επερχόμενα πρότζεκτ- σήμαινε ότι θα έπρεπε να πράξουμε σωστά. Εψαχνα την κατάλληλη ηθοποιό που θα έφερνε την Κλεοπάτρα στην οθόνη στον 21ο αιώνα.
Γιατί να μην είναι η Κλεοπάτρα μια μελαμψή γυναίκα; Και γιατί πολλοί τη θέλουν λευκή; Επειτα από πολλή ταλαιπωρία και αμέτρητες οντισιόν, βρήκαμε την Αντέλ Τζέιμς, μια ηθοποιό που θα μπορούσε να μεταφέρει, όχι μόνο την ομορφιά της Κλεοπάτρας, αλλά και τη δύναμή της.
Αυτό που οι ιστορικοί μπορούν να επιβεβαιώσουν είναι πως είναι πιθανότερο η Κλεοπάτρα να έμοιαζε με την Αντέλ παρά με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ.
Καθώς έφτανε η ημέρα που θα ξεκινούσε η παραγωγή, συνειδητοποίησα το μέγεθος και την πολιτική φύση της δουλειάς. Είναι σημαντικό να γίνονται όλα σωστά, αλλά και να βρίσκουμε τρόπο να λέμε την ιστορία με ανθρωπιά και λίγο διαφορετικά.
Η σειρά του HBO, “Rome”, απεικόνισε μία από τις πιο έξυπνες, εκλεπτυσμένες και δυναμικές γυναίκες στον κόσμο ως τοξικομανή και περίεργη, αλλά αυτό δεν πείραξε τους Αιγύπτιους. Πού ήταν τότε οι αντιδράσεις; Και τους πειράζει μια μαύρη ηθοποιός; Τι τους ενοχλεί τόσο;
Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων έγινα στόχος ενός τεράστιου διαδικτυακού ντιμπέιτ. Οι Αιγύπτιοι με κατηγόρησαν για “blackwash” και “κλέψιμο” της Ιστορίας τους. Μερικοί απείλησαν να μου καταστρέψουν την καριέρα.
Ηταν λοιπόν, μαύρη, η Κλεοπάτρα; Δεν γνωρίζουμε με σιγουριά, αλλά μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για το ότι δεν ήταν λευκή σαν την Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ιστορία της Queen Cleopatra αφορά λιγότερο εκείνη και περισσότερο το ποιοι είμαστε εμείς.
Είναι σχεδόν σαν να συνειδητοποιούμε ότι ο μισογυνισμός μάς επηρεάζει ακόμα σήμερα. Χρειάζεται να απελευθερώσουμε τη φαντασία μας και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο στον οποίο θα μπορούμε να ερευνήσουμε τις ιστορικές μας φιγούρες χωρίς να φοβόμαστε τι θα ακολουθήσει με την απεικόνισή τους.
Είμαι υπερήφανη που στηρίζω το “Queen Cleopatra” -μια επανασχεδιασμένη Κλεοπάτρα- και την ομάδα που δημιούργησε τη σειρά».
Σάλος με τη «μαύρη Κλεοπάτρα» – Το Netflix έκλεισε τα σχόλια, μηνύσεις από τους Αιγυπτίους
Μετά τη θύελλα αντιδράσεων που προκάλεσε στα social media η σειρά του Netflix, με τίτλο «Queen Cleopatra», που ερευνά τη ζωή της βασίλισσας της Αιγύπτου, η πλατφόρμα δέχτηκε μήνυση για παραβίαση της νομοθεσίας για τα μέσα ενημέρωσης της Αιγύπτου.
Η αιτία πίσω από όλα αυτά δεν είναι άλλη, από την επιλογή της νεαρής μαύρης ηθοποιού, Αντέλ Τζέιμς για τον πρωταγωνιστικό ρόλο.
Το γεγονός πως η ηθοποιός είναι μαύρη «ξένισε» πολλούς οι οποίοι έσπευσαν να σχολιάσουν ότι η Κλεοπάτρα ήταν Ελληνίδα, της δυναστείας των Πτολεμαίων που κυβέρνησαν την Αίγυπτο για σχεδόν 300 χρόνια, αμέσως μετά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Οι σχολιαστές κατηγορούν το Netflix ότι παραποιεί την ιστορία, με πολλούς να σημειώνουν πως οι επιλογές αυτές δεν έχουν κανένα νόημα, αλλά γίνονται καθαρά και μόνο για εμπορικούς λόγους για να εκμεταλλευτούν την δυναμική του woke κινήματος.
Παράλληλα το Netflix φαίνεται ότι αναγκάστηκε να απενεργοποιήσει τα σχόλια στο νέο τρέιλερ της Queen Cleopatra μετά από τεράστιες αντιδράσεις στο διαδίκτυο. Η σειρά προκάλεσε κύματα αντίδρασης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τόσο που το Netflix αναγκάστηκε να αφαιρέσει εντελώς την επιλογή των ανθρώπων να σχολιάζουν.
Παρόλο που η σειρά ντοκιμαντέρ δεν έχει προβληθεί ακόμη, είναι εμφανές από το τρέιλερ ότι η μονάρχης παρουσιάζεται ως μια μαύρη γυναίκα, πιθανώς με «παρεξηγημένη καταγωγή». Ένα από τα πρόσωπα που μιλούν στο σύντομο κλιπ αναφέρει: «Θυμάμαι τη γιαγιά μου να μου λέει, “δεν με νοιάζει τι διδάσκουν στο σχολείο, η Κλεοπάτρα ήταν μαύρη”».
Ακριβώς γι αυτούς τους λόγους, ο δικηγόρος Μαχμούντ Αλ-Σεμάρι από την Αίγυπτο κατήγγειλε τη διάσημη πλατφόρμα streaming, ζητώντας την απενεργοποίηση της σειράς κι υποστηρίζοντας πως προσπαθεί να διαγράψει την αιγυπτιακή ιστορία. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα «Cairo24», ο Αλ-Σεμάρι σκοπεύει να λάβει όλα τα νομικά μέτρα κατά των υπεύθυνων, προκειμένου «να σταματήσει τη συμμετοχή του Netflix σε ένα “τέτοιο έγκλημα”».
And now for something completely different…
Lawyer Mahmoud al-Semary wants to shut down Netflix in Egypt over the "Queen Cleopatra" doc. that portrays Cleopatra as a black woman. He argues that it promotes Afrocentrism and distorts Egyptian identity and history. She was Greek. pic.twitter.com/0XhhknFvPc
— Tactical News PL 🇵🇱 (@tac_pl) April 19, 2023
Στην ανακοίνωση που έκανε, αναφέρει: «Σημειώθηκε πως την τελευταία περίοδο η πλατφόρμα του Netflix μεταδίδει οπτικό υλικό και περιεχόμενο που παραβιάζει τον έλεγχο περιεχομένου των μέσων, που έχουμε συνηθίσει στις αραβικές και ανατολικές κοινωνίες σε όλες τις χώρες του Αραβική και ισλαμική περιοχή, καθώς τα περισσότερα από αυτά που εμφανίζει αυτή η πλατφόρμα έρχονται σε αντίθεση με τις αξίες και τις αρχές της ισλαμικής και κυρίως, αιγυπτιακής κουλτούρας».
Στη συνέχεια, εξηγεί πως το Netflix «πάτησε στο γεγονός» ότι οι Αιγύπτιοι της εποχής είχαν σκούρο μεσογειακό δέρμα και μετέδωσε λανθασμένα την εντύπωση πως η βασίλισσα Κλεοπάτρα ήταν επίσης μαύρη. Ωστόσο, τονίζει πως θα κάνει ότι μπορεί «για να μην προωθηθεί αυτή η αφροκεντρική ιδεολογία που διαδίδεται ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και διαστρεβλώνει τον πολιτισμό και την ιστορία της Αιγύπτου».
Με αυτούς τους ισχυρισμούς φαίνεται πως συμφωνεί κι ένας κορυφαίος αρχαιολόγος, ο Ζαχί Χαγουάς. Μιλώντας στην εφημερίδα «al-Masry al-Youm», δήλωσε: «Όλα αυτά είναι εντελώς ψεύτικα.
Η Κλεοπάτρα ήταν Ελληνίδα, δηλαδή ανοιχτόχρωμη, όχι μαύρη». Εξήγησε μάλιστα, πως οι μόνοι ηγεμόνες της Αιγύπτου που ήταν γνωστό ότι ήταν μαύροι ήταν οι Κουσίτες βασιλιάδες της 25ης Δυναστείας».
Μετά τις αντιδράσεις που έχουν προκληθεί, εμφανίστηκε μια νέα αίτηση στο Change.org που ζητούσε να ακυρωθεί το ντοκιμαντέρ, μετά από αυτή την «παραποίηση της ιστορίας». Πάνω από 85.000 άτομα από όλο τον κόσμο συγκέντρωσαν υπογραφές σε μόλις δύο ημέρες. Ωστόσο, η πλατφόρμα τελικά, την αφαίρεσε για παραβίαση των όρων χρήσης της.
H πρωταγωνίστρια, Αντέλ Τζέιμς δεν άφησε τα σχόλια που ακούγονται για την επιλογή της αναπάντητα. Με μία ανάρτησή της στο Twitter ζήτησε από όσους «προσβάλλονται» από την ερμηνεία της να μη δουν το ντοκιμαντέρ και να πάψουν να σχολιάζουν.
Το «Queen Cleopatra» πρόκειται να κάνει πρεμιέρα στο Netflix στις 10 Μαΐου. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους είναι η Αντέλ Τζέιμς, ο Κρεγκ Ράσελ και η Τζέιντα Πίνκετ Σμιθ, της οποίας παραγωγή αποτελεί το ντοκιμαντέρ.
