Πενήντα επτά ανυποψίαστοι επιβάτες έχασαν τη ζωή τους το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου στη σύγκρουση των δύο τρένων στα Τέμπη, εξαιτίας της απροσεξίας του σταθμάρχη όπως όλα δείχνουν.
Εκ των υστέρων, μοιάζει σοκαριστικά εμφανής η ακαταλληλότητα του σταθμάρχη Βασίλη Σαμαρά βάσει δύο κρίσιμων ντοκουμέντων:
α) Των ηχογραφημένων διαλόγων από το σταθμαρχείο Λάρισας τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου όπως τους δημοσιοποίησε το protothema.gr, καθώς και
β) της απολογίας του σταθμάρχη στην ανακρίτρια.
Ανέτοιμος να αναλάβει καθήκοντα σταθμάρχη ο 59χρονος
Από όσα ακούγονται στα ηχητικά αποσπάσματα, συν τα λεπτομερή στοιχεία τα οποία κατέθεσε ο ίδιος ο σταθμάρχης κατά την ανάκριση και πριν προφυλακιστεί, τεκμαίρεται πλήρως ότι ο Βασίλης Σαμαράς ήταν εντελώς ανέτοιμος στην καλύτερη περίπτωση, να αναλάβει καθήκοντα σταθμάρχη σε ένα πολυσύχναστο σημείο του ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου όπως η Λάρισα.
Από την ηλικία (59 ετών) και την προϋπηρεσία του Βασίλη Σαμαρά, έως την επιπολαιότητα των προϊσταμένων και των αρχαιότερων συναδέλφων του, καθώς και τη δική του αδυναμία να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της καταστροφής που προξένησε, επιβεβαιώνεται ότι το πολύνεκρο δυστύχημα απλώς τελούσε εν αναμονή.
Η παρουσία του συγκεκριμένου ατόμου μπροστά στον πίνακα ελέγχου των γραμμών, με την ελάχιστη εμπειρία και εξοικείωση με τους σύνθετους χειρισμούς που έπρεπε να εκτελέσει, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι αφέθηκε εντελώς μόνος του στο πλέον κρίσιμο διάστημα της νυχτερινής βάρδιας την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου, ήταν μια συνταγή ολέθρου. Μόνο η τύχη θα μπορούσε να αποτρέψει κάποιο σοβαρό δυστύχημα. Αλλά η τύχη έστρεψε τα νώτα της στα δεκάδες θύματα του δυστυχήματος.
«Αμάν!» ακούγεται να αναφωνεί ο Βασίλης Σαμαράς σε ένα από τα ηχητικά αποσπάσματα των αυθεντικών διαλόγων που είχε με το κέντρο ελέγχου κυκλοφορίας του ΟΣΕ. Το επιφώνημα της απόγνωσής του αποτελεί ταυτόχρονα απόδειξη της σύγχυσης στην οποίαν βρισκόταν, αλλά και μιας εκ προοιμίου καταδικασμένης σε αποτυχία απόπειρας να αρνηθεί την ίδια την πραγματικότητα.
Ακολουθούν οι διάλογοι από το σταθμαρχείο Λάρισας την ώρα του δυστυχήματος και η απολογία του Βασίλη Σαμαρά στην ανακρίτρια.
Ο «μοιραίος σταθμάρχης» Βασίλης Σαμαράς εμφανιζόταν σίγουρος ότι είχε «κλειδώσει» το Intercity 62 στην γραμμή της ανόδου, ακόμα κι όταν πληροφορήθηκε από τον ρυθμιστή της κυκλοφορίας ότι η επιβατική αμαξοστοιχία είχε συγκρουστεί μετωπικά με την εμπορική στην περιοχή του Ευαγγελισμού, κοντά στα Τέμπη.
Αυτό προκύπτει από τις συνομιλίες στο σύστημα ενδοεπικοινωνίας μεταξύ των σταθμαρχείων και τον ρυθμιστή κυκλοφορίας στην ΑΘήνα τη μοιραία νύχτα:
Λόγω της έλλειψης του συστήματος ηλεκτρονικής παρακολούθησης του σιδηροδρόμου, ο ρυθμιστής δεν έχει την δυνατότητα να παρακολουθεί τα τρένα ηλεκτρονικά καθώς κινούνται στο δίκτυο – και είναι υποχρεωμένος να δέχεται την ενημέρωση από τους σταθμάρχες.
Στις 23.05 της Τρίτης, την επομένη της Καθαράς Δευτέρας, η σταθμάρχης των Νέων Πόρων – του επόμενου σταθμού μετά τη Λάρισα – επικοινωνεί με τον Βασίλη Σαμαρά, ο οποίος ήταν από αρκετή ώρα πριν ο μοναδικός σταθμάρχης στον συγκεκριμένο σταθμό. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, η αμαξοστοιχία Intercity 62 θα πλησίαζε στη Θεσσαλονίκη, αλλά ένα τεχνικό πρόβλημα την καθυστέρησε στον σταθμό του Παλαιοφάρσαλου.
Χωρίς τίποτε να προμηνύει την καταστροφή που θα ερχόταν λίγο αργότερα, ο Σαμαράς ενημερώνει την συνάδελφό του – που λίγο νωρίτερα του είχε πει ότι είχε αναχωρήσει από τους Νέους Πόρους η εμπορική αμαξοστοιχία – ότι εκείνη τη στιγμή «διώχνει το 62».
Στις 23.24 – τρία λεπτά μετά από τη φονική σύγκρουση των δύο τρένων, ο σταθμάρχης ενημερώνεται από την Αθήνα ότι υπάρχει πρόβλημα στο δίκτυο της ηλεκτροδότησης των τρένων – προφανώς ως αποτέλεσμα της τραγωδίας που μόλις είχε συντελεστεί.
Στις 23.27, ο ρυθμιστής επικοινωνεί και πάλι με τη Λάρισα για το πρόβλημα με την ηλεκτροδότηση, χωρίς να γνωρίζει το παραμικρό για την σύγκρουση των δύο τρένων.
Στις 23.41, ο ρυθμιστής κυκλοφορίας έχει ενημέρωση από την Πυροσβεστική ότι υπάρχει σύγκρουση δύο τρένων. Καλεί τον σταθμάρχη της Λάρισας, ο οποίος – όπως λέει στην αρχή της συνομιλίας έχει και αυτός ενημέρωση, αλλά προφανώς έχει μείνει στις δύο αρχικές εκδοχές, είτε ότι μία νταλίκα έπεσε πάνω στο τρένο από τον ανισόπεδο κόμβο, είτε ότι εκτροχιάστηκε η εμπορική αμαξοστοιχία. Τον ρωτά αν «έδιωξε» το τρένο από την άνοδο. Ο σταθμάρχης αναφωνεί «αμάν», ενώ ήδη γνωρίζει ότι υπάρχει δυστύχημα και διαβεβαιώνει ότι το τρένο έφυγε από την γραμμή της ανόδου.
Έξι λεπτά αργότερα, στις 23.47, ο ρυθμιστής κυκλοφορίας επικοινωνεί και πάλι με τον σταθμάρχη, του επισημαίνει ότι η σύγκρουση έχει γίνει στην περιοχή του Ευαγγελισμού και ρωτά και πάλι τον Σαμαρά από ποια γραμμή έδιωξε το Ιntercity. Εκείνος επιμένει ότι το είχε στην γραμμή της ανόδου, αλλά εμφανώς εκνευρισμένος για πρώτη φορά αρχίζει να λέει ότι εκείνη την ημέρα είχε πρόβλημα με τα κλειδιά.
Στις 23.57, ο ρυθμιστής ρωτά και πάλι τον σταθμάρχη από ποια γραμμή «έδιωξε» την επιβατική αμαξοστοιχία – και εκείνος αρχίζει να λέει ότι όλη την ημέρα είχε πρόβλημα με τα κλειδιά και τις αλλαγές, ενώ ήταν στη νυκτερινή βάρδια. Είναι προφανές ότι δεν ήθελε να αποδεχθεί το μοιραίο λάθος του, το οποίο οδήγησε το επιβατικό τρένο σε πορεία σύγκρουσης με την εμπορική αμαξοστοιχία.
Στις 00.06, η σταθμάρχης των Νέων Πόρων επικοινωνεί σοκαρισμένη με τον Σαμαρά και με οργή που ελάχιστα κρύβει τον ρωτά «γιατί» έγινε η σύγκρουση. «Δεν ξέρω, Ελένη, δεν ξέρω, ό,τι και να σου πω θα σου πω ψέμματα», απαντά εκείνος.
Στις 00.21, ο ρυθμιστής κυκλοφορίας επανέρχεται και ρωτά τον Σαμαρά: Εσένα άνοδο σου έδειχνε, σωστά; Ναι, απαντά ο σταθμάρχης…