Είκοσι δευτερόλεπτα τρίψιμο με σαπούνι είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας – και τους ανθρώπους και τα πράγματα που αγγίζουμε – από μικρόβια που προκαλούν ασθένειες. Πώς ακριβώς όμως ο αφρός σαπουνιού σκοτώνει παθογόνα βακτήρια και ιούς που μας μολύνουν;
Οι υπερδυνάμεις του σαπουνιού είναι ενσωματωμένες στη μοριακή του δομή: ένα «κεφάλι» συνδεδεμένο με μια μακριά «ουρά», σύμφωνα με τον δρ. Λι Ράιλι, γιατρό, καθηγητή και πρόεδρο του Τμήματος Λοιμωδών Νοσημάτων και Εμβολιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. (UC) Μπέρκλεϋ. Το κεφάλι είναι υδρόφιλο, ή υδρόφιλο, ενώ η ουρά είναι υδρόφοβη – υδατοφοβική ή υδατοαπωθητική.
Αυτή η υδρόφοβη ουρά έχει συγγένεια με τα λίπη και όλα τα βακτήρια και ορισμένοι ιοί – συμπεριλαμβανομένου του SARS-CoV-2, του κορονοϊού που προκαλεί τη νόσο Covid – 19 – έχουν μια λιπιδική μεμβράνη, η οποία την αφήνει ευάλωτη στην ουρά ενός μορίου σαπουνιού που τρυπάει λίπος
«Η ουρά εισάγεται στη λιπιδική μεμβράνη [των βακτηρίων] και έτσι καταλήγει να σκοτώνεται», είπε ο Ράιλι στο Live Science.
Μερικοί τύποι παθογόνων μικροοργανισμών έχουν πολύ στιβαρά κυτταρικά τοιχώματα, έτσι μπορούν να επιβιώσουν ακόμη και όταν η υδρόφοβη ουρά του σαπουνιού διεισδύσει στη μεμβράνη τους. Αλλά ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, τα μόρια του σαπουνιού μπορούν να νικήσουν βακτήρια και ιούς περιβάλλοντάς τα και απομονώνοντάς τα.
Όταν το σαπούνι προσβάλλει αυτά τα παθογόνα, οι ουρές στα μόρια του σαπουνιού προσκολλώνται στη λιπιδική μεμβράνη του κυττάρου, με τις υδρόφιλες κεφαλές στραμμένες προς τα έξω. Αυτό σχηματίζει μια μικροσκοπική μπάλα μορίων σαπουνιού, γνωστή ως μικκύλλιο ( μικύλλιο ή μικήλλιο) γύρω από το παθογόνο, δήλωσε στο Live Science, o δρ. Τζον Σβαρτζμπεργκ, ιατρός, επίτιμος κλινικός καθηγητής και ειδικός σε μολυσματικές ασθένειες στο Μπέρκλεϋ.
Τα βακτήρια ή οι ιοί συλλαμβάνονται εύκολα από τα μικκύλια, επειδή το εξωτερικό του μικκυλίου είναι υδρόφιλο, επομένως παρασύρεται εύκολα από τα χέρια σας και στην αποχέτευση – μαζί με τους παθογόνους αιχμαλώτους του – όταν ξεπλένετε το σαπούνι με νερό.
