Ο ρόλος των βιβλίων στην ανατροφή των παιδιών μας είναι πολύ σημαντικός και νομίζω πως δεν αμφιβάλλει κάποιος με αυτό! Όμως ως νέοι γονείς δεν ξέρουμε πώς να «προσφέρουμε» ένα βιβλίο στο παιδί μας ώστε να το διαβάσει ευχάριστα, να μην το βαρεθεί, να μην το κακομεταχειριστεί κτλ.
Γράφει η Μαριάννα Χρηστίδη
Παρακάτω, θα προσπαθήσω να λύσω κάποιες απορίες σχετικά με τα παιδικά βιβλία και ελπίζω να σας φανούν χρήσιμα όσα θα διαβάσετε!
Να διευκρινίσω ότι δεν θα μιλήσω ως ειδικός αλλά ως μαμά που έχει συνομιλήσει με άλλες μαμάδες, έχει διαβάσει σχετικά άρθρα, έχει παρακολουθήσει βίντεο ειδικών και έχει καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα. Αν χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το θέμα, καθώς και με δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίζετε, μπορείτε να συμβουλευτείτε τους κατάλληλους επαγγελματίες.
Πότε ξεκινάμε να δίνουμε βιβλία στα παιδιά
Νομίζω πως η πρώτη επαφή του παιδιού με τα βιβλία μπορεί να γίνει με τα υφασμάτινα βιβλία από την ηλικία των 3 μηνών. Σε αυτήν την ηλικία το μωρό μπορεί να πιάσει αντικείμενα και να τα επεξεργαστεί. Τα συγκεκριμένα βιβλία προσφέρουν το ερέθισμα στο μωρό να εξερευνήσει με την αφή, μέσω επιφανειών που διαθέτουν με διαφορετικές υφές ή με διάφορους ήχους που κάνουν αν τα πιέσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι στοτέλος θα καταλήξουν στο στόμα!
Γιατί να ξεκινήσω με βιβλία με χοντρές σελίδες
Σε ένα μωρό 5-6 μηνών μπορούμε να ξεκινήσουμε να του δίνουμε βιβλία με χοντρές σελίδες. Δεν προτείνω τα βιβλία με λεπτές σελίδες για 2 λόγους. Πρώτον, για την ασφάλεια του μωρού, να μην «φάει» χαρτί και μην τραυματιστεί όπως θα γυρίζει τις σελίδες.
Δεύτερον για να μην καταστραφεί εύκολα το βιβλίο στα χέρια του μωρού μας, το οποίο τώρα ανακαλύπτει σιγά σιγά τον θαυμαστό κόσμο των βιβλίων. Και είναι λογικό στην εξερεύνηση του αυτή να πιάσει άγαρμπα τις σελίδες, ή να προσπαθήσει να τις σχίσει μέχρι να μάθει τη σωστή μεταχείριση του αντικειμένου αυτού.
Βιβλία με πολλές «πληροφορίες» ή όχι
Θα πρότεινα τα πρώτα βιβλία που θα δώσουμε στο παιδί να έχουν λίγη πληροφορία. Και όταν λέω λίγη πληροφορία εννοώ ένα βιβλίο πχ με οχήματα, όπου κάθε σελίδα θα έχει ένα όχημα.
Έτσι δεν μπερδεύεται το παιδί με περιττή πληροφορία. Σκεφτείτε να του δίνατε ένα βιβλίο με 20 ζώα σε κάθε σελίδα. Το παιδί δεν θα μπορούσε να συγκεντρωθεί σε κάθε ζώο, και θα έχανε το ενδιαφέρον του γρήγορα.
Τι πρέπει να προσέχω στην εικονογράφηση ενός βιβλίου
Η εικονογράφηση ενός βιβλίου παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Ας πάρετε για παράδειγμα τον εαυτό σας. Δεν θα διαβάζατε ευχάριστα ένα βιβλίο με μικρή γραμματοσειρά, σελίδες που να γυρίζουν δύσκολα και γράμματα που αχνοφαίνονται. Έτσι λοιπόν, ένα βιβλίο με ωραία εικονογράφηση ενθαρρύνει το παιδί να το διαβάσει με χαρά.
Τι θέματα να επιλέξω στα βιβλία που αγοράζω
Σχετικά με το θέμα του κάθε βιβλίου θα έλεγα να προσέξουμε αρχικά σε ποια ηλικία αναφερόμαστε. Σε ένα παιδί ως 3 ετών όπου δυσκολεύεται να διακρίνει το πραγματικό με το φανταστικό, θα πρότεινα να μην του δίνουμε βιβλία με δράκους και τέρατα, γιατί θα τρομάξει.
Επίσης, κατά τη δική μου γνώμη, νομίζω πως είναι προτιμότερο να διαβάζουμε στα παιδιά μας βιβλία που να περνούν κάποιο μήνυμα, όπως πχ την σημασία της συντροφικότητας, τη διαχείριση του θυμού τους κτλ, παρά βιβλία με παραμύθια που συνήθως παρουσιάζουν μονοδιάστατα τις καταστάσεις, πχ καλό –κακό και δεν αναλύουμε παραπάνω τους χαρακτήρες.
Επίσης, η ανάγνωση των βιβλίων μας βοηθά να καταλάβουμε και τα ενδιαφέροντα του παιδιού μας.
Αν πχ στα βιβλία παρατηρεί συνήθως τα ζώα, τότε μπορούμε να του πάρουμε περισσότερα βιβλία με αυτό το θέμα και στις εκδρομές μας να παρατηρούμε τα ζώα που συναντάμε.
Να διαβάζω βιβλία μπροστά στο παιδί
Το παιδί ακολουθεί το παράδειγμά μας, και όχι τα λόγια μας. Οπότε ναι, θεωρώ πως πρέπει να μας βλέπουν με βιβλία στο χέρι και γενικά να υπάρχουν βιβλία στο χώρο.
Με ποιο τρόπο να διαβάζω τα βιβλία στο παιδί μου
Καταρχήν , δεν πρέπει να περιμένουμε από την πρώτη στιγμή ένα μωρό να κάτσει να μας παρακολουθήσει καθ’ όλη τη διάρκεια που θα του διαβάζουμε ένα βιβλίο. Θα πρέπει να έχουμε υπομονή.
Να το αφήνουμε να το ξεφυλλίζει μόνο του και αν δούμε ότι κάπου βρίσκει κάτι ενδιαφέρον να του το τονίζουμε, πχ να λέμε «αααα, τι όμορφο προβατάκι είναι αυτό;
Το πρόβατο κάνει μπεεεε». Έτσι σταδιακά κερδίζουμε την προσοχή του και παρατηρεί περισσότερα πράγματα , τα οποία εμείς οφείλουμε να τα παρουσιάσουμε με έμφαση και ενθουσιασμό.
Πώς να το ενθαρρύνω να διαβάζει βιβλία
Όπως το ενθαρρύνετε να ασχοληθεί με οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα. Τι εννοώ, αν πχ έχετε τα παιχνίδια του σε χαμηλά ράφια όπου το αφήνετε να επιλέξει με ποιο θέλει να παίξει, έτσι σε ένα ράφι να έχετε και βιβλία.
Πρέπει να κάνουμε τα παιδιά μας να βλέπουν τα βιβλία όπως και τις υπόλοιπες δραστηριότητές τους και όχι ως αγγαρεία.
Εμείς οι γονείς οφείλουμε να περάσουμε το μήνυμα στο παιδί μας πως η ανάγνωση βιβλίων είναι το ίδιο διασκεδαστική όπως το να παίζουν lego ή να δημιουργούν σχήματα με πλαστελίνες.
Με αυτό τον τρόπο θα επιτύχουμε την θετική αντιμετώπιση του παιδιού προς το σχολείο, γιατί το παιδί μας ήδη θα έχει αγαπήσει τα βιβλία!
Τα βιβλία είναι μέρος της ζωής μας και αποτελούν όμορφη συντροφιά!
Μαριάννα Χρηστίδη,
Γεωπόνος Γ.Π.Α. – MSc Διαχείριση Ποιότητας Ε.Α.Π.
