Υπάρχουν οι άνθρωποι που χαίρονται πάρα πολύ με τα Χριστούγεννα. Θέλουν να στολίζουν νωρίς και να κάνουν περιπάτους στο κρύο με ζεστή σοκολάτα στο χέρι βλέποντας τα λαμπάκια και τα στολισμένα μαγαζιά στους δρόμους. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που όλο αυτό το γλαφυρό συρφετό το σιχαίνονται. Συγκεκριμένα στεναχωριούνται και αισθάνονται ότι εκείνη την εποχή η κατάθλιψη τους χτυπά την πόρτα.
Εποχιακή κατάθλιψη ο ορισμός και είναι κάτι το πάρα πολύ λογικό, σύνηθες και κοινώς αποδεκτό, ειδικά τις γιορτές που τους πιάνει όλους μια μανία να περνούν καλά. Ας δούμε πιο αναλυτικά τον ορισμό αυτού του είδους κατάθλιψης.
Η εποχιακή συναισθηματική διαταραχή είναι ένα είδος κατάθλιψης που εμφανίζεται το φθινόπωρο και το χειμώνα. Κύριος παράγοντας της συναισθηματικής διαταραχής είναι η αλλαγή του καιρού όταν μικραίνει η μέρα και υπάρχει λιγότερο φως. Τα συμπτώματα της εν λόγω διαταραχής διαρκούν μέχρι την άνοιξη. Τα άτομα παρουσιάζουν αδυναμία λειτουργικότητας, τις περισσότερες φορές ή δεν λειτουργούν καθόλου ή λειτουργούν μειωμένα. Συγκεκριμένα, το άτομο που βασανίζεται από την παραπάνω διαταραχή εμφανίζει συμπτώματα που ταυτίζονται με τον γενικό όρο της κατάθλιψης όπως λήθαργο, θλίψη, άγχος, απόγνωση και κοινωνική απόσυρση (Roecklin&Rohan,2005).
Το ποσοστό του γενικού πληθυσμού που βιώνει την εποχιακή κατάθλιψη κυμαίνεται από 4-6%. Ο γυναικείος πληθυσμός πλήττεται τέσσερις φορές περισσότερο σε σχέση με τον αντρικό πληθυσμό. Η διαταραχή απαντάται ως επί το πλείστον σε ηλικίες 20-25 και υπάρχει σχετική μείωση της διαταραχής αυτής με την πάροδο του χρόνου (Terman Terman & Ross 206).
Συγκεκριμένα, τα Χριστούγεννα είναι μία περίοδος που δεν την ζουν όλοι οι άνθρωποι με τον ίδιο τρόπο. Πολλοί άνθρωποι την περίοδο αυτή νιώθουν ”κατάθλιψη” ή καλύτερα παρουσιάζουν ”καταθλιπτική συμπεριφορά”. Κι ενώ το κοινωνικό πρότυπο εορτασμού επιβάλει κοινωνικότητα και εξωστρέφεια, δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που βιώνουν ακόμη περισσότερο μοναξιά τις μέρες αυτές.
Υπάρχει τρόπος να εξομαλύνουμε τα συναισθήματα που επικρατούν την εποχή των Χριστουγέννων και τα οποία δεν είναι και τόσο όμορφα;
Ο κύριος Ασκητής αναφέρει:
«Μπορεί, εκ πρώτης όψεως, αυτά τα Χριστούγεννα να μοιάζουν πιο “απαιτητικά” από τα υπόλοιπα. Όμως, το άτομο οφείλει να πιστέψει πραγματικά στην προσπάθειά του και να βεβαιωθεί ότι ο επόμενος χρόνος θα είναι ένας από τους πιο όμορφους της ζωής του, καθώς θα τον βρει πιο συνειδητοποιημένο και ένα βήμα πιο κοντά στον αληθινό εαυτό του. Φυσικά, και στην προσπάθεια αυτή, κρίσιμο και ουσιαστικό ρόλο διαδραματίζει ο σύντροφός του ατόμου, αλλά και το ευρύτερο οικογενειακό και κοινωνικό του περιβάλλον. Ιδιαίτερα όσον αφορά τον σύντροφο, ο ρόλος του είναι να λειτουργεί με τρόπο συγκαταβατικό και συνάμα ενθαρρυντικό, χωρίς να ασκεί πίεση και να γίνεται επικριτικός: “Θα μας τρελάνεις όλους με τη συμπεριφορά σου!”, “Εσύ ευθύνεσαι, που είσαι έτσι, αφού δεν κάνεις τίποτα για να το αλλάξεις!”».
Ο κ. Ασκητής καταλήγει ότι «αναμφίβολα, η κατάθλιψη είναι μία πρόκληση για κάθε άνθρωπο και για κάθε σχέση, συντροφική, οικογενειακή, επαγγελματική ή κοινωνική. Όμως, δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι η ειλικρινής κατανόηση των συναισθημάτων του ανθρώπου που βρίσκεται δίπλα μας και η αποδοχή τους είναι τα στοιχεία, που μπορούν να μας κάνουν να υπερβούμε όλες τις δυσκολίες της ζωής, που μέρα με τη μέρα δυναμώνουν την αγάπη μας για τον εαυτό και τις σχέσεις μας.
Ο μεγαλύτερος εχθρός της κατάθλιψης είναι η απόκρυψη των συμπτωμάτων της, υπό το φόβο, ότι κάποιος θα χαρακτηριστεί «ανισόρροπος» από το περιβάλλον του. Η ενεργή κοινωνική εμπλοκή μπορεί να λειτουργήσει ως σημαντικός προληπτικός παράγοντας της νόσου και να συμβάλλει με καθοριστικό τρόπο στη θεραπεία του καταθλιπτικού ατόμου».
