Όλοι ξέρουμε ότι τα ψέματα δεν είναι το καλύτερο πράγμα. Είναι μια αλήθεια παγκοσμίως αναγνωρισμένη. Γιατί λοιπόν το κάνουμε εξαρχής;
Γιατί λέμε ψέματα;
Το ψέμα επιτρέπει σε ένα άτομο να αποκτήσει έλεγχο σε μια κατάσταση χειραγωγώντας την. Είναι ένας αμυντικός μηχανισμός που (φαινομενικά) το εμποδίζει να είναι ευάλωτος. Όταν οι άνθρωποι λέμε ψέματα, δεν αποκαλύπτουμε τον πραγματικό μας εαυτό σε άλλα άτομα.
Για να το κάνετε αυτό, υπάρχει η πιθανότητα το άλλο άτομο να σας απορρίψει, να σας επικρίνει ή να αισθανθεί απογοήτευση μαζί σας. Και για ένα βαθιά ανασφαλές άτομο, αυτό μπορεί να είναι ανυπόφορο. Όταν κάποιος λέει ψέματα κι απορρίπτεται, υπάρχει η αίσθηση ότι υπάρχει λόγος για την απόρριψη.
Το να λες ψέματα και να κάνεις τους άλλους να μην σε εμπιστεύονται, μπορεί να είναι μια συμπεριφορά που επαναλαμβάνεται ως αποτέλεσμα προηγούμενων εμπειριών. Με άλλα λόγια, το άτομο δεν έχει μάθει πώς να σχετίζεται με τους ανθρώπους διαφορετικά.
Για παράδειγμα, μπορεί μερικοί άνθρωποι να αντιμετώπισαν δυσκολίες στην ανατροφή τους κι έτσι έπρεπε να δημιουργήσουν έναν δικό τους κόσμο.
Οι άνθρωποι λένε επίσης περιστασιακά ψέματα για να αποφύγουν δύσκολες καταστάσεις και να «θάψουν» τα συναισθήματα που τους συνοδεύουν όπως ενοχές, κατάθλιψη, θλίψη κι άγχος. Ένα πιο αδύναμο “εγώ” (χαμηλή αυτοπεποίθηση) καθιστά πιο δύσκολο να αντέξει κάποιος αυτά τα συναισθήματα.
Το ψέμα δίνει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να αποφύγουν καταστάσεις στις οποίες θα έπρεπε να αντιμετωπίσουν αυτά τα συντριπτικά συναισθήματα, βραχυπρόθεσμα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η καταστολή των σκέψεων και των συναισθημάτων μας στο υποσυνείδητό μας δεν είναι λύση.
Πότε είναι αποδεκτό το ψέμα και πότε όχι;
Φυσικά, το να πεις ψέματα για να σχεδιάσεις μια έκπληξη για κάποιον αναγνωρίζεται ως αποδεκτό. Ίσως το ψέμα να είναι επίσης αποδεκτό όταν σημαίνει να σώσουμε τη ζωή κάποιου. Αλλά αυτό έχει να κάνει περισσότερο με τα ήθη και την ηθική παρά με την ψυχοθεραπεία. Για ψυχική ευημερία, είναι καλύτερο να προσπαθήσετε να μην λέτε ψέματα.
