Οι πιθανότητες να περιβάλλεσαι ή να έχεις στο φιλικό ή επαγγελματικό κύκλο ένα τοξικό άτομο, δεν είναι λίγες. Δεν είναι πάντα εύκολο να αναγνωρίσεις έναν τέτοιο άνθρωπο και να του αποδώσεις αυτό το χαρακτηρισμό. Οταν πρόκειται, δε, για το οικογενειακό μας περιβάλλον και τους ίδιους μας τους γονείς, γίνεται πρακτικά και ψυχολογικά ανεπίτρεπτο.
Γράφει η Δήμητρα Ζάφειρα
Κι όμως! Πόσοι από εσάς όταν ήσασταν παιδιά ακούσατε ότι δεν αξίζατε; Ότι ήσασταν κακοί; Πόσοι από εσάς “φάγατε ξύλο” για να πειθαρχήσετε; Πόσοι γίνατε γονείς των γονιών σας και αναλάβατε πρώιμα ενήλικο ρόλο εξαιτίας των προβλημάτων τους; Πόσοι φοβόσασταν τους γονείς σας; Πόσοι αναγκαστήκατε από εκείνους να κρατήσετε μυστικά;
Αλλά και τώρα που είστε ενήλικες, πόσοι από εσάς παρατηρείτε τους γονείς σας να σας φέρονται λες και είστε ακόμα παιδί;
Όταν περνάτε χρόνο μαζί τους, γυρίζετε ήρεμοι ή ταραγμένοι; Έχετε γονείς που ακόμα κι αν είστε ενήλικες, προσπαθούν να σας χειριστούν συναισθηματικά μέσω της ενοχής ή των χρημάτων; Αισθάνεστε, ακόμα και τώρα, ότι ό,τι και να κάνετε δε θα είστε ποτέ αρκετά καλοί γι’ αυτούς;
Ολοι οι γονείς θα κάνουν λάθη. Οι περισσότεροι θα είναι στο τέλος αρκετά καλοί!
Υπάρχουν όμως, κι εκείνοι που είναι ξεκάθαρα τοξικοί! Οι τοξικοί γονείς διαμορφώνουν ένα νοσηρό οικογενειακό περιβάλλον. Για να πετύχουν τη συμμόρφωση των παιδιών τους χρησιμοποιούν το φόβο, την ενοχή και τον εξευτελισμό.
Είναι μη διαθέσιμοι συναισθηματικά, επικεντρωμένοι στις δικές τους ανάγκες, αμελείς και σε μερικές περιπτώσεις κακοποιητικοί λεκτικά ή/και σωματικά. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε τέτοιο περιβάλλον, με τις ανάγκες τους να έρχονται πάντα δεύτερες, βιώνουν χρόνιο stress σε καθημερινή βάση και ενδέχεται να επηρεαστούν αρνητικά στο πώς θα εξελιχθούν σαν ενήλικες και στο τί σχέσεις θα δομήσουν αργότερα.
Στην ψυχολογία, ο όρος που χρησιμοποιούμε για τους τοξικούς γονείς, είναι ναρκισσιστικοί γονείς. Στις σοβαρές περιπτώσεις θεωρούμε ότι οι γονείς αυτοί πάσχουν από διαταραχές προσωπικότητας, όπως η ναρκισσιστική διαταραχή.
Το να αναγνωρίσεις ότι έχεις τοξικούς γονείς ή ακόμα χειρότερα ότι αντιγράφεις ή “παπαγαλίζεις” τις συμπεριφορές τους, είναι πολύ πιο δύσκολο από το να βλέπεις το ίδιο πρόβλημα σε ένα φίλο ή σύντροφο ή συνάδελφο.
Ας πούμε, ότι από αυτούς μπορείς και να χωρίσεις! Οι γονείς σου, όμως, είναι οι γονείς σου, το υποτιθέμενο πρότυπο! Είσαι, δε, φυτεμένος τόσο βαθιά μέσα στο ίδιο σύστημα που είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις μόνος σου το λάθος από το σωστό.
Ψάξε για συμπεριφορές, όπως οι παρακάτω:
Oι τοξικοί γονείς:
● Σε αντιμετωπίζουν σα δική τους ναρκισσιστική προέκταση. Καρπώνονται την όποια επιτυχία σου σα δική τους, σε κατηγορούν, όμως, για τις αποτυχίες. Φταίνε για τα σωστά σου, φταις για τα λάθη σου!
Γι’ αυτούς τίποτα δεν είναι αρκετό. Δεν είσαι και δε νιώθεις ποτέ αρκετά καλός! Σε συγκρίνουν με τα αδέλφια ή άλλα παιδιά στο στενό ή ευρύτερο κύκλο. Επικοινωνούν σε σένα τις απαιτήσεις τους και την απογοήτευσή τους όταν αυτές δεν καλύπτονται.
● Βάζουν προτεραιότητα τις δικές τους ανάγκες σε βάρος των αναγκών των παιδιών τους.
● Θέτουν τις δικές τους προτεραιότητες για τη δική σου ζωή! Εμπλέκονται στην επιλογή συντρόφου, σπουδών, εργασίας, προβάλλοντας τις δικές τους προσδοκίες και σε αντιμετωπίζουν ως όχημα για να ζήσουν ό,τι εκείνοι δεν έζησαν, αγνοώντας αυτά που εσύ θες και επιθυμείς. Θέλουν να έχουν τον έλεγχο σε όλα!
● Δεν έχουν, ούτε σέβονται τα όρια! Θα έχουν λόγο για τα πάντα! Θα προσπαθήσουν να σε κρατήσουν συναισθηματικά ή οικονομικά εξαρτημένο. Θα σου καλλιεργήσουν ανασφάλεια, για να μην τους εγκαταλείψεις! Δε θα σου πουν “πιστεύω σε σένα, άνοιξε τα φτερά σου και είμαι πίσω σου”.
● Θα σε κάνουν κοινωνό των προβλημάτων μεταξύ τους. Θα αναζητήσουν τη συμμαχία σου! Θα μοιράζονται τα πάντα μαζί σου, επαινώντας σε για την ανακούφιση που τους προσφέρεις, ενώ εσύ θα βυθίζεσαι όλο και πιο πολύ στην εξαρτητική παρασιτική μεταξύ σας σχέση, μειώνοντας τις πιθανότητες να σου φανούν ελκυστικές οι σχέσεις στο μέλλον.
“Για σένα έμεινα μαζί του…”, “για να είσαι εσύ καλά…”, “όταν κάνεις παιδιά θα καταλάβεις…” είναι γνώριμες φράσεις που σε μετατρέπουν σε έναν ενήλικα που αποφεύγει τελικά να σχετιστεί! Γιατί, πρώτον, είσαι ήδη σε μία σχέση μαζί τους και δεύτερον, οι σχέσεις για σένα σημαίνουν πόνος!
● Είναι αδιαφοροποίητοι από εσένα. “Εσύ παιδί μου να είσαι καλά και θα είμαι κι εγώ”. Αντιμετωπίζουν το παιδί ως προέκταση. Το συναίσθημα βιώνεται κοινό. Αν δεν είσαι καλά, δεν είναι κι εκείνοι. ΑΡΑ δεν μπορούν να σε στηρίξουν και είσαι υπεύθυνος και για τη δική τους στεναχώρια! Αν εκείνοι, επίσης, δεν είναι καλά δε σου επιτρέπεται, συνειδητά ή ασυνείδητα, να είσαι και εσύ!
● Κατηγορούν το παιδί, το χειρίζονται συναισθηματικά με στόχο πάντα να πετύχουν αυτό που τελικά θέλουν. Το παιδί γίνεται όπλο στα χέρια τους! Όχι ξεχωριστός άνθρωπος με δικές του ανάγκες και επιθυμίες. Ειδικά στα συζυγικά προβλήματα, χρησιμοποιούν το παιδί ως διάμεσο για την όποια διαπραγμάτευση.
Τι κάνουμε, λοιπόν, όταν έχουμε τέτοιους γονείς;
Πόσο εύκολο είναι να αντιμετωπίσεις αυτούς τους ανθρώπους, όταν δεν κατανοούν, ούτε αναγνωρίζουν την ευθύνη τους και βρίσκονται σε ολοκληρωτική άρνηση και πλήρες σκοτάδι;
Αν είσαι παιδί με τοξικούς γονείς, αναζήτησε βοήθεια από τους δασκάλους σου και το κοντινό υπόλοιπο περιβάλλον. Θα χρειαστείς βοήθεια και καθοδήγηση για να αντιμετωπίσεις τις τοξικές συμπεριφορές των γονιών σου! Αν είσαι ενήλικας πλέον, αναγνώρισε τη δυσκολία της ενηλικίωσής σου, αλλά και ότι τα κατάφερες μέχρι εδώ!
Για να διαβάζεις αυτό το άρθρο έχεις καταλάβει πολλά και τώρα είναι η ώρα να τα τακτοποιήσεις μέσα σου και να πάς μπροστά!
– Δημιούργησε το δικό σου υποστηρικτικό δίκτυο. Η υπόθεση ότι όλοι οι γονείς αγαπούν και προστατεύουν τα παιδιά τους δεν ισχύει πάντα. Πολλοί άνθρωποι δεν το πιστεύουν γιατί απλά δεν έχει συμβεί στους ίδιους.
Το αίμα νερό δεν γίνεται, λένε! Πονάει πολύ όταν οι άνθρωποι που υποτίθεται ότι έπρεπε να μας αγαπούν, τελικά μας πληγώνουν.Και πονάει να ακούσεις από κάποιον ότι είσαι ένα αχάριστο παιδί μόνο και μόνο επειδή δεν μπορεί να καταλάβει. Βρείτε τους δικούς σας ανθρώπους, εκείνους που θα σας ακούσουν και θα σας στηρίξουν. Μπορεί να είναι ένας καλός φίλος ή και ένας ειδικός.
– Συνειδητοποιήστε ότι δεν μπορείτε να αλλάξετε τους άλλους, άρα και τους γονείς σας! Οι τοξικοί άνθρωποι σπανίως αλλάζουν και αυτό μόνο αν αναζητήσουν θεραπεία.
Τα περισσότερα κακοποιημένα παιδιά κατανοούν ότι τελικά αυτά πρέπει να αλλάξουν και να βάλουν τα προσωπικά τους όρια. Πιο εύκολα λέγεται, πιο δύσκολα όμως γίνεται. Αναζητήστε βοήθεια ειδικού και θα μάθετε να το κάνετε.
– Ο αποκλεισμός, επίσης, της επαφής με τους τοξικούς γονείς σας μπορεί να φαίνεται πολύ δραστικό μέτρο, αλλά διατηρείτε το δικαίωμα να το πράξετε όταν τα όρια σας καταπατώνται.
Με εκτίμηση.
(Ένα προσωπικό γράμμα σε σένα που είχες ανάγκη να τα διαβάσεις)..
Πηγή: Dimitrazafeira.gr
