Τα παιδιά, από βρέφη κιόλας απορροφούν σαν σφουγγάρια τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Από μικρή ηλικία είναι σε θέση να αναγνωρίζουν το συναισθηματικό κλίμα που επικρατεί γύρω τους.
Επηρεάζονται από τη δυσλειτουργική σχέση που επικρατεί ανάμεσα στους γονείς τους τόσο στη καθημερινή τους ζωή και στην αλληλεπίδραση με τους ίδιους όσο και στη μετέπειτα ζωή τους όταν έρθουν αντιμέτωπα με ανάλογες καταστάσεις.
Μην ξεχνάμε εξάλλου πως τα παιδιά μας αποτελούν το «καθρέφτη» της οικογένειας και πως στο μέλλον ενδέχεται να συναλλάσσονται με τους συνομήλικους τους με ανάλογη «βίαιη» συμπεριφορά.
Πώς όμως οι διαμάχες μεταξύ των γονέων επηρεάζουν την ψυχολογία τους;
- Αρχικά, τα παιδιά εκτίθενται σε ένα στρεσογόνο περιβάλλον. Τα παιδιά λοιπόν έρχονται αντιμέτωπα με συναισθήματα άγχους, φόβου, θυμού. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα εν λόγω παιδιά βιώνουν κατάθλιψη ή πολλές φορές σε μία προσπάθεια να διαχειριστούν τέτοιες καταστάσεις «νεκρώνουν» το συναίσθημά του.
- Όταν οι γονείς διαπληκτίζονται, ενδέχεται να βιώσουν διαταραχές στον ύπνο ή και στη διατροφή τους. Μάλιστα, πολλά από αυτά δυσκολεύονται στο σχολείο να συγκεντρωθούν και παρατηρείται πτώση της μαθησιακής τους επίδοσης.
- Επίσης, πληγώνονται και φοβούνται μήπως οι γονείς τους χωρίσουν, βιώνουν αισθήματα μοναξιάς και ανασφάλειας και επηρεάζεται και το προφίλ που θα υιοθετήσει το παιδί στις μετέπειτα προσωπικές σχέσεις τους.
- Το ίδιο το παιδί ενδέχεται να νιώσει υπαίτιο αυτής της κατάστασης με αποτέλεσμα να φοβάται να εξωτερικεύσει τα συναισθήματά του ή ακόμη και καταστάσεις που το προβληματίζουν. Από την άλλη πλευρά υπάρχουν και εκείνα τα παιδιά τα οποία προσπαθούν να εξισορροπήσουν τις διαταραγμένες σχέσεις μεταξύ των γονέων και να φροντίσουν τις συναισθηματικές ανάγκες τους, χάνοντας όμως έτσι το ρόλο του παιδιού και αναλαμβάνοντας αρμοδιότητες των ενηλίκων.
- Ακόμη, βιώνοντας τέτοιες καταστάσεις τα παιδιά μας επιθυμούν να απομονώνονται, να μη συνάπτουν σχέσεις και να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στις ανθρώπινες σχέσεις
Είναι φανερό λοιπόν πως η σχέση μεταξύ των γονέων διαδραματίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών όσο και στη κοινωνική τους ανάπλαση.
Οφείλουμε ως γονείς να προστατεύουμε τα παιδιά μας, να τους παρέχουμε ένα ασφαλές περιβάλλον και να περνάμε ποιοτικό χρόνο μαζί τους.
Σίγουρα όμως θα υπάρξουν και δύσκολες στιγμές μεταξύ του ζευγαριού..
Σε αυτές τις περιπτώσεις προσπαθούμε να διαχειριστούμε τα αρνητικά συναισθήματα που μας επηρεάζουν ή ακόμη και αν δεν γίνεται αυτό προσπαθούμε να μην διαπληκτιζόμαστε μπροστά στα παιδιά μας. Κυρίως να μην προσπαθούμε με τη στάση μας να αναγκάσουμε τα παιδιά να πάρουν θέση ή να καλύψουν τις δικές μας συναισθηματικές ανασφάλειες.
Μαρία Κώστα-Ζώτου,
Ειδική Παιδαγωγός, MSc
Εξειδίκευση στις Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες