Η Αγοραστή Αρβανίτη είναι μια απο τις αγαπημένες ελληνίδες ηθοποιούς του θεάτρου και του κινηματογράφου, απόφοιτη της Δραματικής σχολής και μια γυναίκα με ευαισθησίες και κοινωνικές ανησυχίες.
Πρόσφατα πρωταγωνίστησε στο βίντεο του Lean In Hellas για τα στερεότυπα και τον σεξισμό στον εργασιακό χώρο. Μιλά στο HerNews και την Μπάγια Αντωνοπούλου για τον σεξισμό και τα στερεότυπα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες.
Τι είναι αυτό που σε ώθησε να συνεργαστείς στη δημιουργία του video της Lean In Hellas;
Αρχικά να αναφέρω για όσους δε γνωρίζουν ότι το Lean In Hellas είναι το ελληνικό τμήμα της διεθνούς οργάνωσης Lean In που ιδρύθηκε πριν από περίπου δέκα χρόνια στην Αμερική από την Sheryl Sandberg και ασχολείται με τα θέματα έμφυλης ισότητας και με την ενθάρρυνση των γυναικών να διεκδικούν και να κατακτούν τους στόχους τους στην προσωπική, στην επαγγελματική τους ζωή και στην κοινωνία γενικότερα. Άρα λοιπόν όταν ήρθα σε επαφή με την Αρετή Γεωργιλή, μία εκ των επικεφαλής, για να συμμετάσχω στο video, αυτό που με ώθησε εκτός από το ευρηματικό σενάριο που διάβασα είναι πρωτίστως η δική μου ανάγκη ως γυναίκα αλλά και ως πολίτης φυσικά να συμβάλλω και ΄γω με τον τρόπο μου στο έργο της Lean In για τα δικαιώματα των γυναικών.
Έχεις βιώσει σεξιστικές συμπεριφορές στην πορεία της ζωής σου;
Στην πορεία της ζωής μου ναι έχω βιώσει σεξιστικές συμπεριφορές. Βασικά νομίζω ότι με όσες γυναίκες έχω μιλήσει γι’ αυτό το θέμα, όλες ή σχεδόν όλες έχουν κάτι να διηγηθούν. Από το πιο “ελαφρύ” μέχρι το πιο ακραίο. Επίσης πιστεύω ότι δεν έχουν όλα τον ίδιο βαθμό σημαντικότητας και επίπτωσης πάνω μας, παρ’όλα αυτά κάθε ένα από αυτά θα αφήσει το δικό του στίγμα σε κάθε γυναίκα. Όλο αυτό στο σύγχρονο κόσμο που θέλει να υπάρχει σε κράτη δικαίου και ευνομούμενες κοινωνίες πλέον το 2021, δε θα έπρεπε να υπάρχει. Έχουν γίνει φυσικά βήματα αλλά δυστυχώς δεν είναι επαρκή και φοβάμαι ότι είμαστε πίσω ακόμα.
Έχεις συναντήσει τα στερεότυπα που παρουσιάζονται στο βίντεο;
H τελευταία φράση του video ” Οι πιο ασήμαντες συμπεριφορές προκαλούν τις πιο βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις “. Μου φάνηκε τόσο μα τόσο εύστοχη και τόσο “μέσα” για την κοινωνία που ζούμε. Το video δείχνει λοιπόν ακριβώς αυτή τη φράση και τα στερεότυπα που υπάρχουν μέσα από λέξεις και πράξεις που διαιωνίζουν τον σεξισμό τόσο σε γλωσσικό όσο και σε συμπεριφορικό επίπεδο. Ναι μου έχει τύχει το στερεότυπο που παρουσιάζεται στο video, σε διαφορετικό εργασιακό πλαίσιο και ευτυχώς είχα τη δυνατότητα, οικονομικά τότε, να αποχωρήσω από την εργασία. Φανταστείτε όμως να μην μπορείς να το κάνεις που είναι σχεδόν κανόνας πια, ειδικά μετά την κρίση και να προσπαθείς να το διαχειριστείς. Είναι δύσκολο, άνισο και άδικο.
Πως αντιμετωπίζουμε αποτελεσματικά τις συνειδητές και ασυνείδητες προκαταλήψεις στον εργασιακό χώρο;
Αρχικά, επειδή αναφερόμαστε κυρίως στον εργασιακό χώρο να σας πω ότι οι άνδρες υπερέχουν αριθμητικά σε σχεδόν όλους τους επαγγελματικούς τομείς. Οι γυναίκες σπανίζουν ως επιλογή εκπροσώπων σε ομάδες και γυναίκες ειδήμονες απουσιάζουν από το κοινωνικό ή επιστημονικό περιβάλλον. Άρα φαντάζομαι το πρόβλημα είναι σύνθετο και βαθύ και δε λύνεται από μία κατεύθυνση. Σίγουρα αν θέλουμε όλοι να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκαταλήψεις θα ξεκινήσουμε πρώτα από τον ίδιο μας τον εαυτό. Ας κάνει ο καθένας την αυτοκριτική του και την ενδοσκόπηση του. Παράλληλα όμως χρειάζονται και συλλογικές κινητοποιήσεις. Θα μιλήσω λίγο για το δικό μου επάγγελμα, των ηθοποιών. Αρχικά είμαι περήφανη που μετά τον αθλητισμό, άνθρωποι του χώρου μίλησαν. Θέλει θάρρος αυτό. Εύχομαι η δικαιοσύνη να πράξει τα δέοντα. Παράλληλα όμως με αυτό, έχει ήδη επιτευχθεί κάτι πολύ σημαντικό. Το σωματείο των Ηθοποιών (ΣΕΗ) έχει ισχυροποιηθεί πολύ και θα είναι πιο δυνατό από πριν να δεχθεί και να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε περιστατικό στον εργασιακό χώρο. Χρειάζονται δηλαδή και θεσμικές κινήσεις. Οι διάφορες ρυθμίσεις και νομοθεσίες διεθνώς και ευρωπαϊκά δεν έχουν καταφέρει να εξαλείψουν τις συμπεριφορές αυτές. Πρέπει όλα αυτά να δυναμώσουν. Να δυναμώσει και η Παιδεία , η εκπαίδευση στα σχολεία για τα θέματα αυτά και να ελέγχονται σοβαρά και τα Μ.Μ.Ε. . Έχουν τεράστια ευθύνη, δημιουργούν συνειδήσεις και διαιωνίζουν το πρόβλημα. Στη συντριπτική πλειοψηφία τους τα Μ.Μ.Ε. αναπαράγουν έμφυλα στερεότυπα, γλωσσικό σεξισμό και ακραία προσβλητικό λόγο αντί να εμποδίζουν τέτοια περιστατικά. Το ανδρικό πρότυπο παρουσιάζεται ως κανόνας.
οι εμπειρίες μας κάνουν πιο δυνατούς ώστε να μη φοβόμαστε και να διεκδικούμε το καλύτερο αύριο
Τι θα συμβούλευες τις εργαζόμενες γυναίκες;
Oι εργαζόμενες γυναίκες θέλω να έχουμε θάρρος, υψηλή αυτοεκτίμηση και να διεκδικούμε αυτά που μας αναλογούν. Ίση μεταχείριση για όλους ασχέτως φύλου. Το κριτήριο να είναι οι ικανότητες και το ήθος του κάθε ανθρώπου. Ρεαλιστικά μιλώντας γιατί η ζωή είναι σκληρή δεν μπορούν όλοι να σηκώσουν ανάστημα πάντα. Αν φοβάσαι μήπως χάσεις τη δουλειά σου και δεν έχεις να ζήσεις θα ανεχτείς και κάποιες καταστάσεις. Όλοι το έχουμε περάσει αυτό. Παρ’όλα αυτά οι εμπειρίες μας κάνουν πιο δυνατούς ώστε να μη φοβόμαστε και να διεκδικούμε το καλύτερο αύριο.
Τι πρέπει να κάνει κατά τη γνώμη σου η σύγχρονη γυναίκα με σκοπό να σπάσει τα στερεότυπα;
H σύγχρονη γυναίκα νομίζω είναι δύσκολο να σπάσει μεμιάς τα στερεότυπα αυτά που είναι απόρροια πολλών χρόνων. Υπάρχουν όμως πολλά ενθαρρυντικά βήματα. Αυτό που χρειάζεται είναι ενδυνάμωση, ένωση, αλληλοβοήθεια, μόρφωση ώστε να ακουγόμαστε και να μη σταματάμε ποτέ να διεκδικούμε τη θέση που μας αξίζει.
Ποια ήταν η ανταπόκριση του κόσμου στο video που πρωταγωνίστησες;
Είμαι ενθουσιασμένη πρωτίστως με το σκοπό του video όπως και με το καλλιτεχνικό του αποτέλεσμα. Ο τέλειος συνδυασμός για μένα. Περήφανη που συμμετέχω σε αυτό. Ένοιωσα πολύ θερμή την ανταπόκριση του κόσμου. Η πλειοψηφία κατανόησε το περιεχόμενο και την ύπαρξη τέτοιων στερεοτύπων. Ελάχιστες εξαιρέσεις υπήρξαν που δεν κατανοούν ή δε θέλουν να κατανοήσουν την πραγματικότητα. Αναμενόμενο, αν δεν υπήρχαν δε θα συνέβαιναν. Και πολύ φοβάμαι ότι δεν είναι εξαιρέσεις στην κοινωνία που ζούμε. Πιστεύω όμως ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που καταλαβαίνουν, εξελίσσονται και μπορούν να συμβάλλουν στη δημιουργία μιας πιο υγιούς κοινωνίας. Ευχαριστώ πολύ την Αρετή Γεωργιλή που με εμπιστεύτηκε και όλους τους συντελεστές του video για το άρτιο αποτέλεσμα.
